Witamina C
Zawartość podstrony
Kwas askorbinowy
Witamina C to nazwa bardzo często używana w reklamach, zachęcających nas do zakupu suplementów. Jako związek chemiczny witamina C to kwas L-askorbinowy, niezbędny do funkcjonowania organizmu, wchodzący w grupę nienasyconych alkoholi polihydroksylowych.
Witamina C (acidum ascorbicum) dzięki swoim właściwościom jest wykorzystywana w dietetyce medycynie, jako podstawowe panaceum na wzmocnienie odporności, jako witamina, która musi być dostarczana z pożywieniem. Jest przeciwutleniaczem stosowanym w przetwórstwie żywności (symbol E300).
Witamina C często jest określana mianem substancji życiowej, nie powinno jej zabraknąć w codziennym pożywieniu. Organizm człowieka nie potrafi wytwarzać tej witaminy samodzielnie, więc musimy dostarczać ją z pożywieniem. Największe źródła naturalnej witaminy C to warzywa i owoce. Właśnie z jedzeniem odpowiedniej dawki warzyw i owoców powinniśmy dostarczać do organizmu niezbędną dzienną dawkę witaminy C, która wynosi od 30 do 100 mg, oczywiście zależnie od wieku i płci. Zawsze zwiększone zapotrzebowanie na witaminę C jest w okresie infekcji, zaburzeń pracy jelit, podczas dużego wysiłku fizycznego oraz u kobiet w ciąży i karmiących.
Witamina C właściwości
Witamina C ma niezwykłe właściwości współuczestniczenia w większości procesów zachodzących w organizmie
- w syntezie aminokwasów
- ochronie innych witamin przed utlenianiem
- ułatwianie aktywności innych witamin np. kwasu foliowego
- udział w wydzielaniu hormonów (np. w gruczołach płciowych)
- hamowanie tworzenia związków rakotwórczych
- konieczna we wchłanianiu wapnia
- niezbędna do transportu żelaza we krwi
- wspiera wytwarzanie kolagenu i utrzymanie jego wysokiego poziomu
- przyspiesza procesy gojenia się ran
- wspiera wytwarzanie ciał odpornościowych
- wspiera procesy metaboliczne cholesterolu, kwasów żółciowych i trawienie tłuszczów
- wspiera procesy krzepnięcia krwi, zmniejsza krwawienia
- wychwytuje wolne rodniki
- usprawnia pracę serca
- reguluje ciśnienie krwi
- zmniejsza obrzęk śluzówek nosa i gardła i łagodzi objawy przeziębienia i kataru
Ważne jest połączenie wapnia z witaminą C, ponieważ wapń wspiera pracę komórek mózgowych i nerwowych.
Bardzo istotne jest to, że nie można jej przedawkować – witamina C należy do grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie, więc jej nadmiar jest wydalany niekorzystnych działań razem z moczem. Pomimo tego nie warto przekraczać dawki dziennej regularnie i zbyt często, szczególnie w postaci suplementów, ponieważ można przyspieszyć tworzenie się kamieni nerkowych i pogłębić proces częstomoczu. Może też wystąpić biegunka, mdłości, a nawet wysypki skórne.
Niedobór witaminy C – objawy
Pod językiem mogą pojawić się głębokie czerwone linie ze zgrupowanymi małymi czerwonymi cętki. Na skórze tylnej części ramion pojawiają się też wysypki pokryte łuskami. Przy myciu zębów alby przy gryzieniu twardych pokarmów pojawia się krwawienie. Może dojść do ruszania się zębów oraz nawet do wypadania. Przy niedoborze witaminy C, powstają bardzo duże problemy z gojeniem się ran, problemy z mikrowylewami (uszkodzeniom ulegają naczynia krwionośne) i znacznie zmniejsza się odporność organizmu. Występują bóle mięśni, stawów, łamliwość kości apatia, zmęczenie, braki apetytu oraz schorzenia żołądka i stany zapalne błony śluzowej. Występuje nieprawidłowa przemian w gospodarce tłuszczowej.
W bardzo silnych niedoborach witaminy C dochodzi do szkorbutu (gnilec), który objawia się silnymi zniszczeniami w tkance łącznej i kostnej. Ta choroba występowała częściej w dawnych czasach, ale dziś też może dotyczyć osób, które w ogóle unikają spożywania świeżych warzyw i owoców.
Najlepsza profilaktyka witaminy C to konieczne spożywanie odpowiedniej dziennej dawki warzyw i owoców.
Źródło witaminy C
Najlepsze naturalne źródła witaminy C, podane w kolejności zawartości tej witaminy
- papryka (szczególnie żółta)
- pomarańcza
- papaja
- jarmuż gotowany
- brukselka
- brokuł gotowany
- czarna porzeczka
- kiwi
- truskawka
- gotowana biała kapusta
- mango
- mandarynka
- grejpfrut
- pomidor
- cytryna
Zwracamy uwagę, że cytryna jest na ostatnim miejscu pod względem zawartości witaminy C, więc warto o tym pamiętać.
W razie potrzeby przy spadku poziomu Witaminy C, przy chorobach związanych z przeziębieniem i innych wynikających z niedoboru Witaminy C, niezbędne jest stosowanie suplementacji, korzystając z ogromnej dostępnej oferty w postaci proszków do rozpuszczania i tabletek.
Witamina C to kwas L-askorbinowy, stąd czasem funkcjonuje popularna nazwa witamina C lewoskrętna. Jest to postać kwasu askorbinowego konfiguracji L, druga postać ma konfigurację D, która nie powstaje w sposób naturalny, dlatego przyjęło się nazywać witaminę c Kwasem L-askorbinowym.