Wapń w organizmie
Zawartość podstrony
Wapń w organizmie człowieka znajdziemy głównie w kościach, zębach i paznokciach oraz w niektórych ścianach komórkowych. Zawartość wapnia jest stosunkowo duża, ponieważ wynosi 1,4-1,65% masy ciała, a 99% tego wapnia jest związana w kościach, a pozostały 1% w innych tkankach. Ten 1% wapnia pełni ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu. Wapń zapewnia właściwa twardość i strukturę kości i zębów. Ponadto pozostały wapń wspomaga kurczliwość mięśni, pracę mięśni serca, funkcjonowanie układu nerwowego, przemianę materii, proces krzepnięcia krwi, utrzymanie normalnego ciśnienia krwi oraz przemianę materii.
Jako podstawowy składnik kości, wapń jest szczególnie niezbędny w dzieciństwie i młodości, aż do wieku około 30 lat, kiedy masa kostna stabilizuje się. Po 50 roku życia z kolei masy kostnej ubywa i może dojść do mineralizacji kości.
Dlaczego tak ważne jest dostarczanie wapnia w posiłkach? Organizm stara się regulować jego poziom w określonej normie. Jeżeli nie otrzyma wapnia w pożywieniu, to pobiera go z kości, które stają się słabsze i podatne na złamanie.
Zapotrzebowanie na wapń dorosłego człowieka to przeciętnie 1g wapnia na dobę. Większe zapotrzebowanie mogą mieć dzieci młodzież w okresie wzrostu, kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią, kobiety w okresie menopauzy, osoby starsze.
Objawy niedoboru wapnia
Niedobór wapnia – objawy początkowe
- bóle w stawach
- skurcze mięśni
- drętwienie kończyn (mrowienie kończyn)
- zmniejszenie tętna
- zaburzenia snu
- ubytki w uzębieniu
Skutki braku wapnia w organizmie
- trudności w chodzeniu
- łamliwość kości (kruchość)
- stany lękowe
- zaburzenia wzrostu u dzieci, krzywica (także utrata uzębienia)
- rozwój osteoporozy
- hipokalcemia( zmniejszenie ilości wapnia w surowicy krwi na skutek zaburzeń hormonalnych)
Przyczyną niedoboru wapnia w organizmie może być zbyt niskie spożycie produktów bogatych w wapń, zaburzenia wchłaniania wapnia w układzie pokarmowym oraz niedobór witaminy D ułatwiającej wchłanianie wapnia.
Produkty z dużą zawartością wapnia
Zanim zacznie się suplementacje wapnia (wraz z witamina D) warto zmodyfikować dietę i zwiększyć spożycie produktów z dużą zawartością wapnia:
- mleko i przetwory mleczne z laktoza ułatwiająca wchłanianie
- ryby wędzone
- konserwy rybne (małe ryby z ościami)
- pieczywo, zwłaszcza na zakwasie
- kasze gruboziarniste
- rośliny strączkowe
- żółte sery (twarde)
Przyswajanie wapnia z pożywienia to 10-40%, najwięcej z mleka i przetworów, najmniej z pokarmów roślinnych. Wchłanianie wapnia wspomaga laktoza, witamina D, inulina, kwas cytrynowy, lizyna, arginina. Wchłanianie wapnia utrudnia kwas szczawiowy (szczaw, szpinak), fityniany (sole kwasy fitynowego w produktach zbożowych), tłuszcz i nadmiar fosforu.
