Dynia

Dynia jest ostatnio bardzo doceniana nie tylko ze względu na dekoracje na Halloween. Dynia jest ceniona jako  roślina  bardzo wartościowa pod względem odżywczym i smakowym, to królowa jesieni. Jest to jednoroczna roślina z rodziny dyniowatych, występuje w kilkudziesięciu gatunkach. Dynia jest bogata w minerały i witaminy, a przy tym ma mało kalorii, dlatego jest bardzo ceniona przez dietetyków i żywieniowców.

Dynia to uniwersalna roślina o dużym spektrum zastosowania w kuchni. Z miąższu dyni można przygotować smaczne potrawy obiadowe takie jak zupę, farsz do naleśników, racuszki, kotlety, sosy do makaronów. Na deser można upiec ciasto, muffiny, sernik, zapiekani, leguminy z wykorzystaniem dyni. Do potraw można wykorzystać utartą surową dynię lub pieczoną czy ugotowaną, a nawet smażoną jak ziemniaki. Duże zastosowanie do dań i deserów ma też pure z pieczonej dyni. Robi się również dynię na zimę do słoików w postaci marynat w słodko-kwaśnej zalewie, a także w postaci dżemów. Dynia tak naprawdę to nie jest warzywo, ale owoc i to jagodowy w dodatku oprócz właściwości kulinarnych ma duże zastosowanie lecznicze.

Do spożycia oprócz miąższu z dyni wykorzystuje się również pestki, które można spożywać jako przekąskę albo jako dodatek do potraw, chleba, ciasta, deserów, zup itp. Pestki dyni spożywane na surowo skutecznie wspomagają kurację przeciwko pasożytom przewodu pokarmowego. Surowe pestki z dyni działają przeciwcukrzycowo jako wspomagające leczenie cukrzycy typu 2.

Pestki dyni mają liczne wartości odżywcze, wśród których najważniejszy jest cynk i witamina E, co ma szczególne znaczenie dla mężczyzn, bo spożywając je, wspierają oni swoją sprawność seksualną i profilaktykę prostaty. Zapotrzebowanie na cynk u mężczyzn jest znacznie większe niż u kobiet, wynika to z tego, w jakich miejscach on występuje tzn. w mięśniach, kościach, nerkach i skórze. U mężczyzn braki cynku mogą prowadzić do obniżenia poziomu testosteronu, zaburzeń i utraty płodności lub zmniejszenia ilości nasienia i plemników oraz obniżenie ich żywotności.

Pestki dyni oraz miąższ, według najnowszych badań mogą w znacznym stopniu obniżać ryzyko zachorowania na raka płuc dzięki karotenoidom, które są silnymi przeciwutleniaczami. Osoby spożywające dynię, a także cukinię i kabaczki, nawet jeżeli są palaczami, znacznie obniżają ryzyko wystąpienia raka płuc.

Pestki dyni obniżają także poziom „złego” cholesterolu w surowicy krwi a tym samym zapobiegają miażdżycy. Zawdzięczają to zawartości oleju bogatego w fitosterole i nienasycone kwasy tłuszczowe.
Pestki z dyni poprawiają nastrój, dzięki zwartości magnezu i potasu, które znacznie usprawniają pracę układu nerwowego. Przy braku magnezu i potasu mogą pojawić się stany depresyjne, lęki, bóle głowy, bóle migrenowe.

Praktycznie cała dynia może być wykorzystana (oprócz skórki), bo z miąższu można przygotować potrawy, z pestek dodatki do sałatek, potraw i ciast, chleba a z oleju dressing do sałatek.

Dynia ma bardzo mało kalorii (27 – 32 kcal w 100 g miąższu, zależnie od gatunku dyni) dlatego ma ogromne znaczenie żywieniowe dla osób, które dbają o utrzymanie wagi ciała albo się odchudzają. Jednocześnie jest owocem bardzo odżywczym. Oprócz cynku, potasu, magnezu ma też sporo kwasu foliowego oraz witaminy E. W swoim składzie zawiera karoten, który nadaje jej pomarańczowy koloryt skórze i czasem porównuje się ją pod tym względem z marchewką. Jednak dynia w przeciwieństwie do marchwi nie kumuluje szkodliwych składników nawozów sztucznych (azotany) czy metali ciężkich (np. ołów). Nawet bardziej niż marchewka nadaje się na zupki i papki dla niemowląt. Zawarty w niej beta-karoten jest bardzo ważny dla niemowląt i małych dzieci, jako wspaniały przeciwutleniacz pobudza odporność ich organizmu. Dla dzieci i dorosłych warto wprowadzić do jadłospisu ten wspaniały jesienny owoc ni korzystać z jego dobrodziejstw przez cały jesienno-zimowy okres.