Choroba wieńcowa – choroba niedokrwienna serca

Choroba wieńcowa to niewydolność o przewlekłym przebiegu powstająca na skutek niedotlenienia komórek mięśnia sercowego.

Objawy choroby wieńcowej

Choroba niedokrwienna serca charakteryzuje się dławiącym bólem, rozpieraniem, pieczeniem w klatce piersiowej za mostkiem. Ból ma różne nasilenie, powodując ucisk, gniecenie, czasem jest rozrywający i bardzo silny, promieniuje czasem do szyi, ramion, nadbrzusza i żuchwy, lewej kończyny górnej. Ból ten jest rozpierający, zaciskający, dający uczucie ciężaru w klatce piersiowej. Trwa kilka minut, najczęściej jest wywołany przez wysiłek fizyczny, stres, niską temperaturę otoczenia, nawet przez obfity posiłek i najczęściej ustępuje po podaniu nitrogliceryny albo po odpoczynku.

Jeżeli ból w klatce piersiowej nie ustępuje po wypoczynku, podaniu nitrogliceryny, może świadczyć o ostrym zespole wieńcowym – ból zawałowy. Dodatkowo może pojawiać się niemiarowe bicie serca, oraz ból, duszność wysiłkowa, ból brzucha, nudności.

Choroba wieńcowa to stan związany z niedotlenieniem mięśnia sercowego. Jeżeli pomoc nie zostanie udzielona w porę to może dojść do nagłej śmierci.

Przyczyny choroby wieńcowej

Niedokrwienie serca następuje poprzez zmniejszenie dostaw tlenu przy niezmienionej ilości na jego zapotrzebowanie. Najczęstsza przyczyna to zwężenie tętnic z powodu ich miażdżycy, co przez długi czas może doprowadzić do odczuwalnych objawów choroby wieńcowej (ponad 90% przypadków).

Inne przyczyny choroby niedokrwiennej serca (niemodyfikowalne):

  • wiek powyżej 40 lat
  • uwarunkowania genetyczne
  • płeć męska

Czynniki modyfikowalne zachorowania na chorobę wieńcową:

  • stres
  • znikoma aktywność fizyczna
  • dieta bogato tłuszczowa i wysokoenergetyczna

Choroby i dolegliwości które mogą sprzyjać chorobie wieńcowej:

  • zapalenie tętnic wieńcowych
  • skurcz tętnicy wieńcowej np.guzkowe zapalenie tętnic
  • zator tętnicy wieńcowej
  • urazy tętnic wieńcowych

Zaburzony przepływ krwi powoduje również inne zaburzenia metaboliczne takie jak kwasica, zaburzenia stężenia potasu, sodu, wapnia. Zwiększa się także uwalnianie wolnych rodników, które niszczą mięsień sercowy. Niedokrwienie serca prowadzi do zaburzeń funkcji skurczowych i rozkurczowej komór.

Poprzez to, że jest zróżnicowany kliniczny przebieg, choroba wieńcowa ma kilka postaci:

Ostra choroba niedokrwienna serca (ostre zespoły wieńcowe):

  • zawał mięśnia sercowego bez uniesienia odcinka ST
  • ostry zespól wieńcowy z uniesieniem odcinka ST- zawał mięśnia sercowego

Stabilna choroba wieńcowa, czyli przewlekła choroba niedokrwienna:

  • sercowy zespół X
  • stabilna dławica piersiowa
  • dławica powiązana z mostkami międzymięśniowymi

Diagnostyka choroby wieńcowej

Diagnostyka choroby niedokrwiennej serca zależna jest od tego, czy ból jest nagły i silny i kiedy się nasila, np. w trakcie wysiłku, czy nie, kiedy się nasila, czy np. w momentach stresu i jak szybko ustępuje.

Przy podejrzeniu choroby niedokrwiennej należy rozpoznać, czy jest to stabilna choroba wieńcowa, czy niestabilna.

Przy stabilnej chorobie wieńcowej wykonuje się badania:

  • EKG spoczynkowe(będzie prawidłowy wynik u osób, które nie przebyły zawału)
  • EKG wysiłkowe
  • koronografia,czyli ocena drożności tętnic
  • Holter EKG, jeżeli pojawiają się zaburzenia rytmu serca
  • Echo serca

Badania przy niestabilnej chorobie wieńcowej:

  • badania laboratoryjne – zwłaszcza markery martwicy mięśnia sercowego oraz ocena ich narastania
  • EKG spoczynkowe(ocena uniesienia odcinka ST)
  • Echo serca (do zobrazowania zaburzeń kurczliwości mięśnia sercowego)
  • koronografia, czyli ocena drożności tętnic i zmiany w tętnicach
  • RTG klatki piersiowej (ocena chorób wywołujących bóle w klatce piersiowej).

Leczenie choroby wieńcowej

Leczenie choroby niedokrwiennej serca podejmuje się zależnie od diagnozy i stopnia stabilności. Inaczej leczenie będzie przebiegało w przypadku ostrej choroby wieńcowej a inaczej w przypadku przewlekłej.

Ostry ból w klatce piersiowej – należy natychmiast zgłosić się na SOR albo wezwać pogotowie, na pewno zostanie podana nitrogliceryna pod język jeszcze przed zawiezieniem do szpitala, przez ratowników.

Pacjent po wykonaniu diagnozy będzie leczony na oddziale intensywnej opieki kardiologicznej poprzez podawanie beta-blokerów, morfiny, leków przeciwpłytkowych, blokerów kanału wapniowego, leczenie przeciwkrzepliwe i uspokajające, podawanie tlenu.

Może być też włączone leczenie reperfuzyjne, gdy występuje taka potrzeba.

Jeżeli choroba wieńcowa jest stabilna – leczenie głównie polega na hamowaniu postępu jej rozwoju. Podawane są leki rozrzedzające krew, aby zapobiegać zakrzepom, statyn, beta-blokery, blokery kanału wapniowego-oraz azotany.

Przy konkretnych wskazaniach można wykonać leczenie inwazyjne (przezskórna interwencja wieńcowa oraz pomostowanie aortowo-wieńcowe).

Profilaktyka choroby wieńcowej

Profilaktyka choroby niedokrwiennej serca to walka z miażdżycą, redukcja stresu, zaprzestanie palenia papierosów, redukcja wagi ciała, zwiększenie aktywności fizycznej, regulacja poziomu cholesterolu, cukru, ciśnienia, odpowiednia dieta.