Arytmia serca

Arytmia serca to zaburzenia pracy serca, które polega na tym, że praca serca nie jest równa, miarowa, serce raz przyspiesza, raz zwalnia albo bije nieregularnie. Objawy, które często są bagatelizowane i przypisywane chwilowym objawom, będącym efektem zdenerwowania, czy lęku, to mogą być objawy arytmii serca. Wielu z nas doświadcza takich objawów, ale nie wszyscy zdają sobie sprawę z ich powagi.

Prawidłowa, równomierna, czyli miarowa praca serca w spoczynku to częstotliwość 60 – 100 uderzeń na minutę. Należy mieć na uwadze, że gdy jesteśmy zdrowi, to bez wysiłku serce wykonuje ok. 60 uderzeń na minutę, przy niewielkim wysiłku np. spacer ok. 100 uderzeń, a przy większym wysiłku np. gimnastyka ok. 130 uderzeń na minutę, przy jeszcze większych wysiłkach np. forsowna jazda na rowerze czy intensywne bieganie ok. 180 uderzeń na minutę i to wszystko nie jest objawem arytmii.

Przyczyny arytmii serca

Arytmia często związana jest z nadciśnieniem tętniczym i często wywołana chorobą niedokrwienną serca, miażdżycą, nadczynnością tarczycy, astmy, zwyrodnieniami serca, zaburzeniami w poziomie elektrolitów w organizmie, menopauzą, wadami wrodzonymi lub przedawkowaniami leków. Arytmia czasem powstaje z powodu wad genetycznych.

Objawy arytmii serca

Objawy pojawiają się często nagle i trwają krótko, wtedy mamy do czynienia z arytmią napadową, gdy serce łomocze, zatrzymuje się lub niemal zamiera. Objawy potrafią utrzymywać się przez dłuższy czas i wtedy obserwujemy arytmię długotrwałą, gdzie pacjent cierpi na kołatanie, niemiarowość.

Najbardziej charakterystyczne objawy arytmii to:

  • duszności (brak powietrza do oddychania)
  • osłabienie z ogólnym i gwałtownym pogorszeniem samopoczucia
  • powtarzające się skłonności do omdleń
  • nudności
  • mroczki przed oczami
  • szum w głowie
  • słabiej wyczuwalne tętno
  • bóle w klatce piersiowej

Te objawy wskazują na pilny kontakt z lekarzem rodzinnym lub nawet wezwanie pogotowia ratunkowego. Arytmia może stanowić zagrożenie dla życia, więc warto być tego świadomym i z należytą powagą traktować wszelkie niepokojące objawy związane z nieregularnymi skurczami mięśnia sercowego. W każdym przypadku niepokojących objawów i związanego z tym uczucia lęku należy udać się do lekarza. Jeżeli będzie to zasadne, lekarz z pewnością zleci wykonanie EKG, czyli elektrokardiogramu. Jest to wykonany na papierze milimetrowym zapis krzywej elektrokardiograficznej, która jest podstawą do oceny stanu pracy serca. Jeżeli zapis pokaże nieregularną pracę serca, będzie to podstawa do postawienia diagnozy, że jest to arytmia serca. Lekarz w razie potrzeby zleci także wykonanie RTG klatki piersiowej oraz ECHO serca EKG metodą Holtera, test wysiłkowy i lub koronografię (pozwalają diagnozować chorobę niedokrwienną serca), badanie poziomu elektrolitów (szczególnie poziom potasu, bo jego zachwiania są szczególnie niebezpieczne), badanie moczu i kreatyniny oraz parametry krzepnięcia krwi

Rodzaje zaburzeń rytmu serca

  • Bradykardia, występuje wówczas gdy serce bije zbyt wolno, nie jest stanem zagrażającym życiu, w przypadku gdy jest to stan fizjologiczny np. u sportowców, czy młodych ludzi, a może zdarzyć się na skutek działania niektórych leków. Bradykardię należy leczyć, jeżeli staje się przyczyną utraty przytomności, mdłości, słabości i omdleń.
  • Dodatkowe skurcze komorowe i nadkomorowe
  • Tachykardia zatokowa
  • Migotanie komór, zawsze stanowi bezpośrednie zagrożenie życia, więc jest bardzo niebezpieczne, pomoc medyczna musi być udzielona jak najprędzej, ponieważ grozi śmiercią w bardzo krótkim czasie (kilka minut).
  • Wrodzony zespół długiego QT (QT – fragment zapisu EKG), najczęściej jest to schorzenie dziedziczne, objawia się nagłymi i krótkimi tachykardiami, które mogą kończyć się utratą przytomności.
  • Migotanie przedsionków to najgroźniejsza form zaburzeń, których konsekwencją jest zatrzymanie krążenia i w efekcie zgon, oczywiście jest możliwość uratowania człowieka, jeżeli w krótkim okresie zostanie udzielona pierwsza pomoc przy pomocy defibrylatora.

Leczenie arytmii serca

  • leczenie farmakologiczne i minerały zlecone przez kardiologa, w zależności od rodzaju i nasilenia arytmii serca.

W sytuacjach koniecznych leczenie operacyjne zależnie od wyników badań i stanu chorego:

  • operacja zastawki serca
  • ablacja RF
  • leczenie zabiegowe choroby niedokrwiennej serca
  • wszczepienie rozrusznika
  • kardiowersja elektryczna
  • wszczepienie kardiowerter-defibrylatora

Profilaktyka arytmii serca

Ważne jest, aby utrzymywać prawidłowy poziom cholesterolu, który ma szkodliwy wpływ na stan żył. Trzeba być aktywnym fizycznie, wykonywać minimum ruchu na świeżym powietrzu i umiarkowane ćwiczenia, które w odpowiedni sposób regulują procesy krążeniowe. Utrzymywanie prawidłowego poziomu ciśnienia tętniczego oraz kontrola poziomu cukru.