Szkarlatyna u dzieci i dorosłych

Szkarlatyna (Płonica) to choroba zakaźna wywoływana przez bakterie paciorkowca grupy A. Na szkarlatynę chorują przede wszystkim kilkuletnie dzieci, ale zdarzają się zachorowania u dorosłych.

Szkarlatyna u dzieci – objawy płonicy

W pierwszym okresie po zarażeniu (kilka dni) szkarlatyna nie daje objawów, ale po okresie wylęgania może wystąpić gorączka, ból brzucha i gardła oraz wymioty. Na podstawie tych objawów płonica może być pomylona z anginą lub grypą. Dopiero pojawienie się wysypki do 24 godzin po wystąpieniu gorączki wskazuje na szkarlatynę. Wysypka jest drobnoplamista, przypomina nieco rany po ukłuciach szczotki drucianej i pojawia się najpierw w dołach pachowych i pachwinowych, a potem na całym ciele. Występuje również rumień na policzkach, jedynie skóra wokół nosa i ust jest wolna od wysypki ( trójkąt Fiłatowa). Jednym z objawów są powiększone węzły chłonne szyi, dotykowo bolesne. Bakterie paciorkowca powodują kruchość naczyń krwionośnych, dlatego mogą pojawiać się niebieskie wybroczyny.

Inne objawy szkarlatyny u dzieci:

• język koloru malinowego
• szary nalot na języku, powiększone migdałki
• złuszczanie skóry na dłoniach i stopach.

Trzeba zaznaczyć, że nie wszystkie objawy mogą wystąpić, wysypka może zniknąć po kilku godzinach do kilku dni, dlatego stwierdzenie złuszczania skóry może być objawem wstecznego rozpoznania szkarlatyny.

Szkarlatyna u dorosłych

Zazwyczaj szkarlatyna u dorosłych przebiega łagodnie i nie jest groźna. W ostrzejszym przebiegu szkarlatyny może wystąpić utrata przytomności, zaburzenia krążenia, zapalenie mięśnia sercowego i posocznica.

Objawy szkarlatyny u dorosłych

• osłabienie
• gorączka
• nudności, ból brzucha, czasem wymioty
• powiekszone węzły chlonne w kolicach szyi
• wysypka na ciele
• szary nalot na języku, biały nalot na powiekszonych migdalkach

Możliwe powikłania szkarlatyny to:

• ostre zapalenie kłębuszków nerkowych
• paciorkowcowe zapalenie stawów
• toksyczne zapalenie mięśnia sercowego
• gorączka reumatyczna
• kłębkowe zapalenie nerek
• wrzodziejące zapalenie migdałków
• zapalenia ucha środkowego
• ropne zapalenie zatok obocznych nosa
• ropne zapalenie węzłów chłonnych

Szkarlatyna – leczenie

Stawiając diagnozę trzeba wykonać morfologię krwi – szkarlatyna powoduje wzrost OB, ASO i liczby krwinek białych. Można wykonać również wymaz z gardła na obecność paciorkowca typu A. Trzeba umieć odróżnić szkarlatynę od różyczki, odry zakażenia gronkowcem i kliku podobnych chorób.

Leczenie szkarlatyny wymaga podawania antybiotyku przez okres do 2 tygodni. Podaje się penicylinę, a w przypadku uczulenia na penicylinę stosuje się makrolidy. Nieleczona szkarlatyna może skończyć się groźnymi powikłaniami, może być również groźna dla życia pacjenta. Większość osób nie choruje powtórnie na szkarlatynę, ponieważ po chorobie wytwarza się odporność, ale sporadycznie zdarzają się powtórne zachorowania.

Szkarlatyna – zarażanie

Zarażanie następuje na drodze kropelkowej przez błony śluzowe gardła od chorego na zakażenie paciorkowcowe albo nosiciela paciorkowca.