Odmiany stresu – walka ze stresem

Odmiany stresu

Stres pozytywny obserwujemy przede wszystkim w procesach poznawczych, w szkole, w czasie nauki i w czasie pracy. Może wystąpić także w życiu osobistym, w różnych nowych sytuacjach, miejscach.
Napięcie, które towarzyszy pojawiającym się przed nami trudnościami, może wywołać w nas wolę walki. Bardzo korzystnie wpływa to na mobilizację do wyzwań związanych z nauką, egzaminem, rozmową kwalifikacyjną w pracy itp.

Stres może bardzo korzystnie wpływać na kreatywność niektórych osób, może być mechanizmem napędzającym do zdrowej konkurencji i rywalizacji (np. w sporcie). Pomaga w rozwoju człowieka, jego osobowości i intelektu, a także do aktywności fizycznej a przez to może mieć wpływ na pozycję człowiek i jego status ekonomiczny. Najważniejsze jest, aby pamiętać, że najwyższą wydajność organizmu osiąga się przy średnim pobudzeniu, bo gdy stres jest zbyt duży, to już działa destruktywnie.

Stres konstruktywny jest niezbędny do uzyskania lepszej sprawności, większej wydajności, wyższej koncentracji, szybszego refleksu, mobilizacji, siły, efektywnej pracy mózgu.

Odpowiednie napięcie, które odczuwa organizm, powoduje, że praca wykonywana jest sprawnie, szybko. Stres napędza nas do realizacji zadań, stymuluje do działania, popycha nas do przodu, pozwala realizować ambicje, marzenia, zadania zarówno na polu zawodowym, jak i osobistym (zmiana pracy na lepszą, wyjazd, przeprowadzka itp.)

Stres może być zjawiskiem pozytywnym tylko wtedy, kiedy pozostaje pod naszą kontrolą.

Według niektórych badań poprzez obserwację sposobu bicia naszego serca możemy nauczyć się rozpoznawać czy napięcie, które w danej chwili odczuwamy, jest wywołane przez stres negatywny (destrukcyjny) czy pozytywny (mobilizujący).

W przypadku gdy dopada nas stres mobilizujący (wywołany przez pozytywne, dobre emocje), rytm serca jest zmienny w krótkich okresach. Mamy nastrój podekscytowania, ale nasze ciało jest pomimo to zrelaksowane, otwarte na wyzwania, działania, aktywność.

Jeżeli dopada nas stres destrukcyjny (wywołany przez niepozytywne, negatywne emocje), rytm serca nie zmienia się  lub zmienia w bardzo nieznaczny sposób – bardzo lekko przyspiesza, lub zwalnia. Nasz organizm nie jest wówczas gotowy na przystosowanie się do zmian, nieoczekiwanych warunków.

Jak pokonać stres?

Stres w pracy

Stres związany z wykonywaną pracą zawodową jest raczej pozytywny, mobilizujący, aktywujący, o ile dotyka osób, które są na takie sytuacje prawidłowo wyszkolone i przygotowane. Taki stres jest czasem niezbędny do wykonywania powierzonych zadań.

Problemy ze stresem pojawiają się wówczas gdy, wymyka się on spod kontroli oraz jeżeli dodatkowo dochodzą inne problemy np. związane ze zdrowiem, życiem osobistym, rodzinnym oraz odnoszące się do organizmu i osobowości osoby, której on dotyka.

Czynniki, które mogą wywoływać stres w pracy

• złe, warunki pracy (złe, nieodpowiednie, utrudnione czy szkodliwe): hałas, drgania i wibracje, nagromadzenie w jednym miejscu wielu urządzeń elektrycznych, mikroklimat, klimatyzacja itp.
• rodzaj pracy: zawody związane z ryzykiem (strażak, policjant, nauczyciel, kierownik), praca na termin, wydłużony czas pracy, praca ponad siły.
• zmiany w pracy: zmiana kierownictwa, zarządzania, zespołu pracowniczego, stanowiska, przeniesienie firmy w inne miejsce.
• pełnienie funkcji kierowniczej w zespole
• złe stosunki międzyludzkie w zespole
• niekompetentny szef
• brak perspektyw awansu
• degradacja zawodowa

Jak walczyć z negatywnym stresem w pracy

• dobrze zorganizuj swoje stanowisko pracy oraz samą pracę (ergonomia, harmonogram pracy, segregacja zadań )
• rób przerwy w pracy (osiądź, odetchnij, przeanalizuj to, co już zrobiłeś, nie martw się tym, co jeszcze masz zrobić)
• bądź asertywny, nie daj się nadmiernie wykorzystywać, nie zostawaj po godzinach, nie przenoś pracy do domu, nie przychodź do pracy chory, nie pij zbyt dużo kawy
• zadbaj o swoje otoczenie – równomiernie rozstaw swoje sprzęty i narzędzia pomocnicze, dobierz wysokość krzesła do biurka itp.
• zadbaj o przerwy i odpoczynek w pracy
• zostaw problemy związane z pracą w miejscu pracy

Wiele firm szkoli pracowników w zakresie technik radzenia sobie ze stresem i przynoszą one wymierne korzyści i pozytywny wpływ na jego uczestników w miejscu pracy.

Stres z powodu utraty pracy dotyka osobę zwolnioną z n/w powodów: brak źródeł finansowania, brak możliwości realizacji ambicji, monotonia, brak organizacji dnia, poczucie niższej wartości, niska samoocena, poczucie zagrożenia, niepewność.

Stres w domu

• problemy rodzinne (z dziećmi, ze współmałżonkiem, choroba najbliższych)
• problemy finansowe (bezrobocie, brak stabilizacji finansowej)
• problemy zawodowe (brak umiejętności niepodzielenia życia zawodowego od prywatnego)

Jak walczyć z negatywnym stresem w domu

• rozdziel równomiernie obowiązki między domowników, nie daj się nadmiernie obciążać
• ufaj partnerowi, rozmawiaj z nim o wszystkim, co czujesz
• rozmawiaj z rodziną i przyjaciółmi, poradź się ich gdy masz problemy
• znajdź czas dla dzieci, współmałżonka na rozmowę, spacer, aktywny wypoczynek
• myśl pozytywnie

Skutki stresu

Skutki stresu najczęściej objawiają się bezsennością (trudności z zasypianiem, przedwczesne budzenie się w nocy, sen płytki, który nie regeneruje, nie daje odpoczynku.

Konsekwencja bezsenności to gorsze funkcjonowanie w ciągu dnia. Może trwać kilka dni, tygodni, miesięcy, lat. To często występujące schorzenie, którego konsekwencją jest gorszy nastrój, senność złe samopoczucie, mniej dokładne wykonywanie obowiązków. Konsekwencje bezsenności to z kolei spadek jakości życia, pogorszenie relacji międzyludzkich, częste choroby, pogorszenie efektywności pracy może prowadzić do nadużywania alkoholu, leków.

Leczenie stresu

Diagnostyka stresu prowadzona jest przez lekarza psychiatrę oraz psychologa. Leczenie to przyjmowanie leków uspokajających, nasennych, aby opanować najostrzejsze konsekwencje stresu, aby pacjent się wyspał i wypoczął. Równolegle należy prowadzić bardzo długi proces psychoterapii. Należy dbać przy tym o odpowiednią ilość wypoczynku i poprawę komfortu życia. Należy dbać o prawidłową, zbilansowaną dietę bogatą w witaminy i minerały. Bardzo ważna jest aktywność fizyczna, codzienna gimnastyka, prawidłowy oddech.