Rozszczep kręgosłupa u dorosłych

Rozszczep kręgosłupa to poważna wada rozwojowa płodu polegająca na niedostatecznym rozwoju lub braku łuków i wyrostków kolczystych kręgu (jednego lub kilku). Powoduje to niezamknięcie kanału kręgowego, w którym znajduje się rdzeń kręgowy, który jest wówczas niedostatecznie chroniony. Powstaje około 3 tygodnia ciąży. Najczęściej rozszczep kręgosłupa (rozszczepienie kręgosłupa) dotyczy części lędźwiowej kręgosłupa, ale może pojawić się w każdym odcinku.

Rozszczep kręgosłupa – objawy

Niewielki rozszczep kręgosłupa może pozostać niezauważony, ponieważ nie daje objawów albo są one niewielkie. Mało uciążliwe utrudnienia przy chodzeniu lub przy pracy lub bóle kręgosłupa, które w ocenie pacjenta nie są dolegliwe. Bardziej rozległy rozszczep kręgosłupa może być przyczyną niedowładów u dziecka, a w skrajnym przypadku uniemożliwić samodzielne poruszanie się (wózek inwalidzki) . Możliwe są deformacje stawów nóg, przepukliny, niewrażliwość na dotyk, trudności z oddawaniem kału lub moczu. Kręgosłup może również ulegać deformacjom takim jak np. skolioza lub innym, w których konieczne jest leczenie operacyjne.

Rozszczep kręgosłupa – leczenie

W znacznej części przypadków leczenie polega na wykonaniu operacji u dzieci w pierwszych tygodniach życia. Celem operacji jest zamknięcie kanału rdzeniowego, później dziecko musi być nadal pod opieką lekarzy różnych specjalności. Mogą okazać się konieczne kolejne operacje ortopedyczne korygujące stawy – biodra, kolana, stopy, czasem skrzywienie kręgosłupa. W każdym przypadku dziecko wymaga fachowej rehabilitacji prowadzonej w sposób ciągły, jest wówczas szansa na taką sprawność, która umożliwi samodzielne funkcjonowanie w dorosłym życiu. Najgorsze przypadki dotyczą rozległych rozszczepów kręgosłupa w górnym odcinku, ponieważ powodują one kolejne groźne schorzenia i w konsekwencji śmierć dziecka.

Rozszczep kręgosłupa – profilaktyka

Można zapobiegać rozszczepowi kręgosłupa poprzez zażywanie witaminy B12 (kwas foliowy) od momentu jeszcze przed zajściem w ciążę do 12 tygodnia ciąży. Zmniejsza się ryzyko urodzenia dziecka z wadą, ale należy to uprzednio skonsultować z ginekologiem.

Ukryty rozszczep kręgosłupa

Jest to łagodna forma rozszczepu kręgosłupa u dorosłych ujawniana w 5-10% populacji i zazwyczaj bez następstw zdrowotnych.  Część ludzi nawet nie wie o tej wadzie lub dowiaduje się przy okazji wykonywania zdjęcia rentgenowskiego.