Zastój moczu w przeroście prostaty
Prostata, czyli gruczoł krokowy, to nieparzysty organ obecny w męskim układzie moczowo-płciowym. Znajduje się poniżej pęcherza moczowego, otaczając część cewki moczowej. Organ zbudowany jest z gruczołów, części łącznotkankowej oraz mięśniowej. Funkcją prostaty jest wydzielanie do nasienia płynu zawierającego m.in. fruktozę, kwas cytrynowy oraz plazminogen. Wydzielina stanowi ok. 25% objętości spermy. Ze względu na swoją pozycję anatomiczną przerost prostaty uciska na cewkę moczową, utrudniając oddawanie moczu.
Jak powstaje przerost prostaty?
Etiologia łagodnego przerostu prostaty mimo wieloletnich badań dalej nie jest ostatecznie wyjaśniona. Wiadomo jednak, że gruczoł krokowy odpowiada na zmiany hormonalne. Główną osią hormonalną, wpływającą na prostatę, jest oś podwzgórze-przysadka-jądro-prostata. Hormon luteinizujący (LH) pochodzenia przysadkowego pobudza syntezę testosteronu, który dostając się do komórek nabłonka prostaty, ulega przemianie do dihydrotestosteronu (DTH) stymulującego komórki prostaty do wydzielania płynu oraz podziałów komórkowych. Przerost prostaty jest więc procesem zależnym głównie od zmian hormonalnych, a powszechność problemu (90% 85-latków cierpi z powodu łagodnego przerostu prostaty) sugeruje, że przerost prostaty jest niejako naturalnym procesem. Objawy BPH (łagodnego przerostu prostaty) można minimalizować, a sam problem leczyć metodami zarówno farmakologicznymi, jak i chirurgicznymi.
Objawy i leczenie BPH
Objawy związane z łagodnym przerostem prostaty wywodzą się z 3 mechanizmów: powiększenia gruczołu krokowego, występowania przeszkody podpęcherzowej (wzmożone napięcie mięśni gruczołu) oraz dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych. W wyniku wyżej wymienionych procesów problemy związane z pęcherzem moczowym to utrudniony odpływ oraz napływ moczu do pęcherza i skutki tych wydarzeń. Najczęściej podawane objawy BPH to:
- częste oddawanie moczu,
- bolesne oddawanie moczu,
- przerywane oddawanie moczu,
- naglące parcia,
- nietrzymanie moczu,
- moczenie paradoksalne (mimowolne oddawanie moczu przy wypełnionym pęcherzu moczowym).
Krwiomocz jest rzadkim objawem łagodnego przerostu prostaty i jego pojawienie się musi być skonsultowane z lekarzem.
Decyzja o leczeniu łagodnego przerostu prostaty oraz jego metod podejmowana jest we współpracy lekarza z pacjentem. Głównym celem leczenia jest poprawa warunków życia, jednocześnie minimalizując ryzyko działań niepożądanych, będących wynikiem leczenia. W celu usystematyzowania skutków łagodnego przerostu prostaty stosuje się międzynarodową skalę IPSS w formie kwestionariusza. Gdy ryzyko skutków podjęcia terapii jest większe niż potencjalna korzyść, zwykle sugeruje się jedynie działania zachowawcze. Leczenie farmakologiczne opiera się na zmniejszeniu napięcia mięśniówki gruczołu krokowego i szyi pęcherza lub na podawaniu leków hamujących przemianę testosteronu do DTH. Inną grupą leków stosowanych w łagodnym rozroście prostaty są leki oparte np. na wyciągu z boczni piłkowanej, takie jak Prostamol Uno dostępny w aptece bez recepty.