Rak prostaty

Rak prostaty (stercza, gruczołu krokowego) zajmuje bardzo wysokie miejsce wśród nowotworów, które atakują mężczyzn – ok 11% wszystkich nowotworów zdiagnozowanych u mężczyzn.

Rak prostaty będzie się coraz bardziej rozprzestrzeniać w miarę procesu starzenia się społeczeństwa. Jest to nowotwór złośliwy, który rozwija się w gruczole krokowym i w początkowym stadium jest niewyczuwalny, nie daje objawów. Rak prostaty rozwija się powoli, może być wyczuwalny czasem dopiero po 10 latach, a w dodatku z poczucia męskiej dumy i skrępowania, oraz z braku wiedzy, bywa przez wielu mężczyzn lekceważony. Zgłaszają się do lekarza dopiero, gdy nowotwór zdążył już przybrać bardzo zaawansowane stadium.

Przyczyny raka prostaty nie są jednoznaczne

• Czynniki genetyczne – ryzyko pojawienia się raka prostaty u mężczyzny, w którego bliskiej rodzinie pojawił się rak prostaty
• Wysoki poziom testosteronu, chociaż jego rola nie jest jednoznacznie potwierdzona
• Inne predyspozycje rodzinne, jeżeli w rodzinie chorowało na ten nowotwór 2 lub więcej krewnych – ryzyko wzrasta aż 10-krotnie
• Wiek mężczyzny powyżej 40 roku życia
• Rasa – statystycznie na świecie częściej chorują mężczyźni rasy czarnej
• Nieprawidłowa dieta – wysokotłuszczowa, wysokobiałkowa, uboga w witaminy A, D i selen, podwyższony poziom cholesterolu
• Czynniki środowiskowe w pracy i w domu np. kadm, narażenie na promieniowanie jonizujące i ultrafioletowe.

Brak badań kontrolnych u urologa po 4o roku życia wpływa na późne wykrywanie raka grucołu krokowego.

Objawy raka prostaty

We wczesnym stadium rak prostaty rozwija się bezobjawowo, w późniejszym stadium pojawiają się:

• przerost prostaty
• choroby zapalne prostaty
• trudne do określenia bóle podbrzusza, krocza
• bóle prostaty
• niepłodność
• trudniejszy odpływ moczu z pęcherza – sikanie bardzo wąskim strumieniem i długotrwałe
•  przerywany strumień moczu
• krwiomocz
• spadek masy ciała i wyniszczenie organizmu
•  silne parcie na mocz – nagła potrzeba skorzystania z toalety

W kolejnym stadium dochodzi do:

• zatrzymania moczu w pęcherzu
• wodonercze
• niewydolność nerek
•  ból w okolicy lędźwiowej (mogą wynikać z przerzutów na kręgosłup)

Rak prostaty daje przerzuty na wątrobę, płuca, mózg, węzły chłonne miednicy, a także do kości.

Diagnostyka raka prostaty

• Podstawowa forma badania to per rectum – palcem przez odbyt, najszybciej i najprościej lekarz sprawdzi, czy są jakieś nieprawidłowości. Zdrowy gruczoł krokowy jest wyraźnie gładki i giętki.
• Badanie USG prostaty przez powłoki brzuszne
• Dalsza diagnostyka to badanie moczu i krwi (PSA w surowicy krwi- swoisty antygen stercza, jego podwyższenie wskazuje nowotwór, ale nie jest to wynik ostateczny).
• Biopsja cienkoigłowa jest potwierdzeniem obecności nowotworu prostaty po badaniu histopatologicznym pobranego materiału.
•  Biopsja gruboigłowa ma szersze zastosowanie ale jest bardziej inwazyjna. Przy pomocy specjalnych narzędzi wprowadza się przez odbyt grubą igłę i pobiera treść z guza prostaty. Z analizy histopatologicznej można określić obecność i stopień złośliwości komórek nowotworowych.
• Ultrasonografia przezodbytnicza czyli TRUŚ (tranrektalne), służy do diagnostyki oraz wskazania fragmentu guza do diagnozy- najlepsza metoda diagnostyczna ale nie wykrywa wczesnych stadiów raka.
• Bardzo nowoczesna metoda diagnozy to płynna biopsja prostaty czyli na podstawie próbki moczu określanie poziomu genetycznych biomarkerów na razie wykonywana tylko przez elitarne prywatne placówki.

Leczenie raka prostaty

• Operacja chirurgiczna, przeważnie u starszych pacjentów i w zaawansowanym stadium nowotworu, niekiedy z usunięciem jąder.
• Radioterapia jako uzupełnienie leczenia operacyjnego.
• Hormonoterapia czyli zmniejszenie działania testosteronu na nowotwór.

Artykuł przygotowany we współpracy z https://zabiegidavinci.pl/.