Szczepienia dzieci

W Polsce szczepienia dzieci realizowane są zgodnie z kalendarzem szczepień (Program Szczepień Ochronnych), aktualizowanym co roku i ogłaszanym w komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego. W tym dokumencie określane są zasady szczepień, jest podział na szczepienia obowiązkowe (bezpłatne w ramach NFZ) oraz szczepienia zalecane (odpłatne, ale wskazane).

Lista szczepień dla dzieci do ukończenia 2-go roku życia

W ciągu 24 godzin od urodzenia

  • szczepienia przeciw WZW typ B (pierwsza dawka)
  • szczepienie przeciw gruźlicy

W ciągu pierwszego m-ca życia

  • druga dawka szczepionki WZW typ B
  • pierwsza dawka szczepionki skojarzonej (przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi)
  • szczepienie przeciw Haemophilus Influenzae typ B (pierwsza dawka)

W ciągu 3-4 miesiąca życia

  • druga dawka szczepionki skojarzonej przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • pierwsza dawka szczepionki przeciw ostremu nagminnemu porażeniu dziecięcemu
  • druga dawka przeciwko inwazyjnym zakażeniom Haemophilus Influenae typ B

W ciągu 5-6 miesiąca

  • trzecia dawka szczepionki skojarzonej przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi
  • druga dawka przeciwko poliomyelitis
  • trzecia dawka przeciwko inwazyjne zakażeniom Haemophilus Influenzae typ B

7 miesiąc życia

  • trzecia dawka szczepionki przeciwko WZW typu B

13-14 miesiąc życia

16-18 m-c życia

  • czwarta dawka szczepionki skojarzonej przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi
  • trzecia dawka przeciwko poliomyelitis
  • czwarta dawka szczepienia przeciwko inwazyjnym zakażeniom Haemophilus Influenzae typ B

Spośród szczepień zalecanych, ale nie refundowanych są szczepienia przeciw rotawirusom, którym może być poddane niemowlę między 6-24 miesiąca życia. Na tej liście są także szczepienia przeciwko meningokokom i pneumokokom. Za decyzję o podaniu dzieciom tych szczepień odpowiadają rodzice.

Ostatnio bardzo popularne są tzw. szczepionki skojarzone np. „6 w 1”. To jest mieszanka szczepionek w jednej fiolce, a zaletą jej jest to, że może w niej być mniej substancji pomocniczych i konserwantów niż dla pojedynczo podawanej szczepionki (substancje te dawkuje się na fiolkę, a nie na szczepionkę). Dziecko ma podane w 1 wkłuciu kilka szczepionek, co zmniejsza jego ból i stres oraz zmniejsza się ilość wizyt związanych ze szczepieniem.

Co to jest szczepienie?

Jest to podanie drogą iniekcji domięśniowej lub doustną do organizmu zabitych lub osłabionych drobnoustrojów. Pozwala to na kontrolowaną reakcję organizmu na układ odpornościowy dziecka. Drobnoustroje są osłabione, wiec nie ma ryzyka, że organizm ich nie pokona.

Wady i zalety szczepień

Szczepienia uczą organizm reakcji na chorobotwórcze bakterie i wirusy, z którymi dziecko może się zetknąć.  Po szczepieniu powstają mechanizmy odpornościowe, które są identyczne z tymi po normalnie przebytej chorobie.

Ryzyka zaszczepień

Organizm zachowa się po szczepieniu jak po normalnie przebytej chorobie. Szczepionki tak jak każdy lek mogą wywołać niepożądane działania i rekcje. Są one nazywane poszczepiennymi odczynami, przeważnie są one lekkie i mają łagodny przebieg. Ciężkie odczyny poszczepienne są rzadkością. W praktyce zawsze szczepionka daje pozytywny efekt, bo nawet jak nie uchroni całkowicie przed chorobą, to z pewnością złagodzi jej objawy. Na przykład szczepionka przeciw grypie nie zawsze zabezpieczy dzieci przed zachorowaniem na nią, ale na pewno złagodzi objawy i pozwoli uniknąć niebezpiecznych powikłań po tej chorobie. Szczepienia przeciw rotawirusom chronią ok. 97% zaszczepionych dzieci przed pobytem w szpitalu poprzez łagodzenie przebiegu biegunki. Po prostu dzieci zaszczepione przechodzą zakażenie rotawirusami zdecydowanie łagodniej niż dzieci nieszczepione.

Przygotowanie do szczepienia dzieci

Spełnienie warunków, aby zaszczepić dziecko to przede wszystkim jego zdrowie dziecko, bez objawów kataru, kaszlu, gorączki. Nie należy demonizować tej sytuacji, opowiadać dziecku o niej wcześniej. Dopiero w trakcie, pozwolić mu wybrać którą rączkę chce mieć zaszczepioną, można przygotować nagrodę po szczepieniu, najlepiej słodki napój, bo słodki napój łagodzi ból. Można uzgodnić z pielęgniarką naklejenie plastra znieczulającego miejscowo, należy powiedzieć prawdę, że będzie bolało tak mało, jak przy ugryzieniu komara.

Przed szczepieniem doustnym dziecko powinno zjeść, bo później przez 2 godziny po nim nie będzie mogło jeść. Rodzice powinni być przygotowani na pytania lekarza o stan zdrowia dziecka, pytania dotyczące przyjmowanych leków, chorób, rodzinnych obciążeń, osłabionej odporności itp.