Meningokoki

Meningokoki co to jest?

Meningokoki to gram-ujemne bakterie zwane dwoinką zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Wyróżnia się co najmniej dwanaście różnych podtypów meningokoków. Za zachorowania o najcięższym przebiegu odpowiada najczęściej pięć grup: A, B, C, W-135, Y.

W Polsce spotyka się niemal wyłącznie zakażenia meningokokami B i C (u niemowląt z przewagą B). Pozostałe podtypy występują częściej na innych kontynentach.

Jak można zarazić się meningokokami?

Zarazić się można nimi podczas bliskiego kontaktu z inną osobą chorą albo zdrowym nosicielem, drogą kropelkową, podczas kaszlu, kichania.

Zarazić się nią może każdy i w każdym wieku, ale najbardziej narażone są niemowlęta i dzieci do 5-tego roku życia. Zapada na nią też sporo nastolatków oraz dorosłych w młodym wieku. Dzieci najbardziej podatne są na zarażenie w żłobkach przedszkolach, szkołach. Młodzież w internatach, akademikach, koszarach.

Meningokoki wywołują zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz sepsę (posocznicę), mogą także sprzyjać powstaniu zapalenia płuc, zapalenia ucha środkowego, zapalenia dróg moczowych, zapalenia spojówek, czy gardła, zapalenie szpiku kostnego, septyczne zapalenie stawów, zapalenie mięśnia sercowego, wsierdzia lub osierdzia, zapalenie zatok. Okres wylęgania się choroby od czasu zakażenia trwa 3-4 dni.

Objawy zakażenia meningokokami

Złe samopoczucie, wysoka gorączka, zdarza się wysypka krwotoczna. Stan zdrowia nagle się pogarsza, zaczynają występować drgawki, zaburzenia świadomości aż do wstrząsu septycznego.

Diagnoza zakażenia meningokokami

Rozpoznanie choroby powinno być postawione jak najszybciej, bo to daje większe szanse na wyleczenie a czasem na przeżycie. Podstawą diagnozy jest wyhodowanie meningokoków z krwi, płynu mózgowo-rdzeniowego lub wymazu z noso-gardzieli.

Leczenie zarażenia meningokokami

Natychmiastowe po rozpoznaniu dożylne wprowadzenie antybiotyków (głównie penicylinę lub antybiotyki z grupy cefalosporyn III generacji). Konieczna jest hospitalizacja na oddziale intensywnej opieki medycznej, aby podtrzymywać jego funkcje życiowe. W około 10-20% przypadków chorych niestety nie udaje się uratować im życia. U około 20% chorych występują powikłania i niestety trwałe następstwa w postaci niewydolności nerek, utraty kończyny (z powodu zmian martwiczych) oraz powikłań neurologicznych takich jak:

  • zaburzenia rozwoju psychoruchowego
  • utrata słuchu

Profilaktyka zakażenia meningokami

Szczepienia to jedyna skuteczna metoda zapobiegająca zakażeniom meningokokami.

Obecnie dostępne są szczepionki:

  • przeciwko meningokokom gr. B
  • przeciwko meningokokom gr. C
  • przeciwko meningokokom gr. A, C,W, V

Według zaleceń w Polsce, najwcześniej, już u dzieci po skończeniu 2. miesiąca życia- można rozpocząć szczepienia przeciwko meningokokom B i C. W Polsce te szczepienia nie są jeszcze obowiązkowe, za to w wielu krajach Europy są obowiązkowe. W Polsce niestety nie udało się pozyskać, pomimo wielu zabiegów środowisk medycznych, refundacji z NFZ na te szczepienia. Szczepienia te są zalecanie nie tylko dzieciom, ale również dorosłym, którzy przebywają w wielkich skupiskach ludzi przez dłuższy czas oraz dużo podróżują. Jest wiele akcji, reklam, które zachęcają do szczepienia przeciwko meningokokom.

Warto też znać objawy, które te dają zakażenia tymi bakteriami, aby ich nie lekceważyć i reagować jak najszybciej. Przede wszystkim zdając sobie sprawę z ciężkości i niebezpieczeństwa zakażeń meningokokami- szczepić siebie i swoje dzieci.