Zasady udzielania pierwszej pomocy
Pierwsza pomoc to nie obowiązek prawny każdego obywatela – przede wszystkim powinniśmy sami chcieć udzielać takiej pomocy, gdy znajdziemy się obok osoby, której możemy uratować czyjeś życie.
Aby móc nieść komuś pomoc, należy mieć przynajmniej minimum wiedzy o udzielaniu pierwszej pomocy i wiedzieć jakie działania podjąć i w jakiej kolejności.
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne i automatycznej defibrylacji zewnętrznej
1. Oceń reakcję
Potrząśnij delikatnie za ramiona poszkodowanego i zapytaj głośno: „Czy wszystko w porządku”?
Jeżeli brak reakcji – sprawdź oddech
- udrożnij drogi oddechowe, delikatnie odchylając głowę do tyłu
- sprawdź oddech przez ok. 10 sekund- powinno się wyczuć co najmniej 2 wyraźne oddechy
- słuchając wydychanego powietrza
- patrząc na ruchy klatki piersiowej
- próbując poczuć wydychane powietrze
2a. Jeżeli oddech jest prawidłowy
- ułóż chorego w pozycji bocznej
- pozostań przy chorym
- kontroluj czy prawidłowo oddycha
- Wezwij pogotowie
2b. Jeżeli brak oddechu lub oddech jest nieprawidłowy
- zadzwoń 999 lub 112 i wezwij pomoc
- sprowadź defibrylator AED (jeżeli jest w pobliżu)
3b. Rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO)
- Połóż ręce na środku klatki piersiowej
- Wykonaj 30 uciśnięć klatki piersiowej
- Uciskaj mocno na głębokość 5-6 cm z częstotliwością 100-120/min
- Przyłóż szczelnie usta do ust poszkodowanego (użyj maseczki do sztucznego oddychania)
- Wdmuchuj powietrze jednostajnie, aż klatka piersiowa uniesie się
- Wykonaj następny oddech, gdy klatka piersiowa opadnie
- Kontynuuj uciskanie klatki piersiowej
- Po każdych 30 uciśnięciach wykonaj 2 oddechy
- Jeżeli nie masz możliwości prowadzenia oddechu, kontynuuj uciskanie klatki piersiowej bez przerwy
Jeśli defibrylator AED jest dostępny (jeśli nie – kontynuuj RKO)
4. Włącz defibrylator i naklej elektrody
- Wykonuj ściśle polecenia defibrylatora
- Jedną elektrodę przyklej pod lewą pachą
- Drugą elektrodę przyklej pod prawym obojczykiem, obok mostka
- Jeżeli jest więcej niż jeden ratownik, nie przerywaj RKO – bądź gotowy na zmiany co 2 minuty
- Nie dotykaj chorego:
– w czasie defibrylacji
– w czasie analizy rytmu serca przez defibrylator
5. Wykonaj defibrylację
Jeśli defibrylator wyda polecenie defibrylacji:
- sprawdź, czy ktokolwiek nie dotyka chorego
- naciśnij migający klawisz
- postępuj zgodnie z poleceniami defibrylatora
- jeżeli chory zaczyna się poruszać, oddycha prawidłowo, reaguje na głos, otwiera oczy, przerwij resuscytację
- jeżeli chory nadal jest nieprzytomny, ale oddycha, ułóż go w pozycji bezpiecznej
Pozostań przy chorym, kontroluj, czy oddycha prawidłowo i czekaj pogotowie.
PAMIĘTAJ
Jeżeli zatrzyma się akcja serca i nikt nie udzieli choremu pierwszej pomocy, to jego szanse na przeżycie maleją o 10% w każdej minucie. W związku z tym tak bardzo ważne jest jak najszybsze wezwanie pogotowia oraz podjęcie w międzyczasie resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Im wcześniejsze rozpoczęcie defibrylacji oraz niezwłoczne wdrożenie prawidłowych czynności ratujących życie.
Numery alarmowe w Polsce
999 – pogotowie ratunkowe
998 – straż pożarna
997 – policja
112 – ogólnoeuropejski numer alarmowy
Wskazówki dla osób, które nie zajmują się zawodowo ratownictwem: ’
- Oceń bezpieczeństwo i ewentualne podejmij działania, które mają na celu zabezpieczenie miejsca zdarzenia, chorego i samego ratującego (ruch uliczny, prąd, zwierzęta, ludzie).
- Jeśli jest taka możliwość , to należy zabrać ze sobą apteczkę np.. z samochodu i używać zawartych w niej rękawiczek jednorazowych i maseczki do sztucznego oddychania.
Udzielanie pierwszej pomocy jest stresujące, dlatego ważne aby dobrze poznać zasady jej udzielania.