Pierwsza pomoc przy stłuczonym palcu

Stłuczony palec u stopy to dość niepozorny, ale niestety bardzo bolesny uraz. Choć jest niewielki, to przez jakiś czas może utrudniać swobodne poruszanie się. Oprócz obrzęku może również wywołać krwawe podbiegnięcie na paznokciu. [1] Czasami może to doprowadzić do zejścia całej płytki. Co na stłuczenie palca zastosować po urazie?

Stłuczony palec – co robić?

Najpierw warto się zastanowić, czym dokładnie jest stłuczenie i jakie zmiany zachodzą w uszkodzonym obszarze ciała. Dzięki temu będzie łatwiej dobrać odpowiednią metodę udzielania pierwszej pomocy przy takim urazie.

Stłuczenie jest uszkodzeniem tkanki podskórnej, mięśniowej i okostnej. Może także dotyczyć stawów. Ważną cechą takiego urazu jest brak przerwania ciągłości skóry. [2] W uszkodzonym miejscu bardzo szybko powstaje obrzęk oraz wylew krwi do tkanek, który następnie przeradza się w charakterystyczny siniak. [2]

Zasinienie zmienia swoją barwę wraz z upływem czasu – najpierw jest czerwone, później fioletowe, a na końcu rdzawe lub nawet zielonkawe. Wynika to ze zmian chemicznych, które zachodzą w trakcie rozkładu krwi poza naczyniami krwionośnymi. [2]

W przypadku palca u stóp krwiak jest widoczny głównie pod paznokciem. Jeśli uraz był bardzo silny, paznokieć może „zejść”. [1] Oznacza to, że może stopniowo odłączać się od skóry, a w jego miejscu zacznie wyrastać nowa – zdrowa płytka.

Co na stłuczenie palca u nóg?

Stłuczenie palca u nóg, jeśli nie jest połączone ze złamaniem kości czy innym urazem, zwykle nie stanowi zagrożenia i nie powoduje komplikacji. Warto jednak wiedzieć, że często złamanie i stłuczenie dają tuż po urazie podobne objawy. [1] Taki uraz jest niestety bardzo bolesne i powoduje duży dyskomfort. Dzieje się tak głównie dlatego, że duży palec u stopy pełni bardzo ważną funkcję podczas chodzenia. Każdy krok może więc pogłębiać dolegliwości bólowe. Jedynym rozwiązaniem jest unieruchomienie – a to rzadko się stosuje, ponieważ stłuczenie nie jest groźnym urazem i zwykle samoistnie się goi. [1]

Stłuczenie, oprócz bólu i zasinienia, wywołuje również:

• obrzęk,
• punktowy, ostry i kłujący ból,
• drobne krwawe wylewy,
• siniak lub krwiak,
• wrażliwość na dotyk,
• ograniczenie lub upośledzenie ruchu w stawie,
• podwyższoną temperaturę ciała w obrębie urazu. [1]

Jak sobie radzić tuż po uderzeniu? Co na stłuczenie palca sprawdzi się najlepiej? Od razu po urazie zastosuj następujące kroki:

• przyłóż do bolącego miejsca zimny okład, lód z lodówki lub nawet mrożonkę, jeśli nie masz do dyspozycji niczego innego,
• unieruchom stopę w pozycji, która sprawia najmniejszy dyskomfort,
• jeśli ból jest silny, zażyj lek przeciwbólowy [2],
• zastosuj maść na stłuczenie, najlepiej z octanowinianem glinu [3],
• jeśli podejrzewasz uszkodzenie kości lub stawu, zgłoś się do lekarza [2].

Zatem co na stłuczenia palca u nóg warto zastosować od razu? Najlepiej sprawdzi się zimny okład oraz środek zmniejszający obrzęk i ból.

Co na stłuczony palec? Środki z apteki

Choć stłuczenie najczęściej nie jest poważnym urazem, który wymaga interwencji lekarskiej, może znacząco utrudnić funkcjonowanie. Jest tak szczególnie, jeśli uraz miał miejsce poza domem, na przykład na wycieczce.

Podstawą jest zadbanie o to, by mieć ze sobą środki, które można zastosować w razie wypadku. Podręczną apteczkę zawsze warto wyposażyć w żel na stłuczenia. Najlepiej sprawdzi się ten, który zawiera octanowinian glinu np. Altacet. [3] Jest to substancja, która wykazuje działanie zmniejszające obrzęk, ściągające i minimalizujące ból. Działa szybko, a ponadto formuła żelu jest chłodna, dzięki czemu obniża dyskomfort po urazie. Ponadto octanowinian glinu powoduje denaturację białek w obrębie sączących i zapalnych zmian skóry. Prowadzi to do zmniejszenia wysięku i stanu zapalnego. [3] W praktyce oznacza to, że obrzęk znacznie szybciej ustępuje, a gojenie przebiega sprawniej.

Żel na stłuczenia w niedużej tubce można kupić w aptece. Dlatego warto zaopatrzyć się w taki środek przed wyjazdami, wycieczkami i innymi aktywnościami – szczególnie sportowymi. Najlepiej mieć go także w domowej apteczce, gdyż sporo urazów zdarza się we własnych „czterech ścianach”.

Przydadzą się także NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne), które działają w pełni już po 15 minutach – np. ketoprofen z lizyną. Ograniczą ból i stan zapalny w miejscu urazu. Preparaty w żelu zawierające heparynę zniwelują natomiast zasinienie

Pamiętaj! Jeśli stłuczenie jest bardzo bolesne, a obrzęk nie mija pomimo zastosowania preparatów z apteki, skonsultuj się z lekarzem.

Tekst na zlecenie klienta, tj. Altacet

Bibliografia

1. Złamanie palca u stopy, Stępień K, Carolina Medical Center, Warszawa, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, Ortopedia, 2021: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/270844,zlamanie-palca-u-stopy (dostęp 28.08.2023)
2. Sposób udzielania pierwszej pomocy w wybranych nagłych wypadkach, Ministerstwo Zdrowia, System Państwowe Ratownictwo Medyczne: https://www.gov.pl/web/zdrowie/sposob-udzielania-pierwszej-pomocy-w-wybranych-naglych-wypadkach (dostęp 28.08.2023)
3. Altacet żel, Medycyna Praktyczna, Baza Leków: https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/52061,Altacet-zel (dostęp 28.08.2023)