Skaleczenia i rany

Ogólna powierzchnia skóry u człowieka wynosi 1,5-2 m², a grubość wynosi 1,5-5 mm. Składa się z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Skaleczenia, otarcie, stłuczenie to drobne przerwania ciągłości naskórka z zachowaniem warstwowego układu skóry. W przypadku kiedy powstanie skaleczenie, otarcie, stłuczenie – radzimy sobie sami, z użyciem środków opatrunkowych, nie ma potrzeby korzystania z pomocy lekarza.

Pierwsza pomoc przy otarciach

Otarte miejsce na skórze trzeba dobrze umyć wodą z mydłem, a następnie przemyć odpowiednim środkiem bakteriobójczym (najlepiej roztworem Octenisept lub nowoczesnym preparatem wody utlenionej). Te działania eliminują zagrożenie zakażenia, szczególnie groźnymi dla zdrowia pałeczkami tężca. Jeśli otarcie ma duża powierzchnię, najlepiej jest użyć środka w żelu lub w sprayu. Należy też zabezpieczyć otarcia odpowiednią osłoną przed urażaniem i kontaktem z drobnoustrojami, przy użyciu kompresu i bandaża dzianego jałowego. Wypływ krwi z drobnego skaleczenia, czy otarcia zwykle ustaje w ciągu kilku minut po urazie. Po zdezynfekowaniu ranki można ją zamknąć samoprzylepnym plastrem opatrunkowym.

Pierwsza pomoc przy większych skaleczeniach, urazach z otwartymi ranami

Jeżeli skaleczenie powstaje np. po upadku, rana jest rozległa, głęboka, otwarta rana, należy wezwać pogotowie albo natychmiast udać się na SOR. Oczywiście w miarę możliwości jeszcze przed przyjazdem pogotowia, jak najszybciej rozpocząć opatrywanie skaleczenia należy oczyścić uraz, przy pomocy środków dostępnych w podręcznej apteczce. Jeżeli nie mamy takich środków, to przemyć nawet wodą, koniecznie zatamować krwawienie, czyli ucisnąć miejsce powyżej rany i zawinąć ją jakimś dostępnym, czystym opatrunkiem.

W warunkach szpitalnych przeprowadzana jest rewizja zanieczyszczonej rany przy pomocy soli fizjologicznej w celu wyeliminowania bakterii chorobotwórczych, np. pałeczek tężca, a następnie podawana jest AT (anatoksynę, która jest jedyną formą szczepionki przeciw tężcowi). Rana, po podaniu znieczulenia, jest zszywana przez uprawnionego lekarza i zakładany jest na nią opatrunek oraz zabezpieczenie np. przy pomocy bandaża. Pacjent ma najczęściej zlecony antybiotyk np. Amoksiklav na 7 dni, leki przeciwzakrzepowe Clexane 0,04 G/0,4 ML ampułkostrzykawa .– 10 szt, oraz leki przeciwbólowe (najczęściej Ketonal forte np. 2x 1, albo w razie bólu). Decyduje o tym lekarz.

Na drobne skaleczenia oraz głębsze rany cięte (już po zszyciu) można również nakładać korzystnie działające opatrunki hydrokoloidowe, które przyspieszają gojenie np. różnej wielkości Atrauman Ag.

Jak długo trwa gojenie się ran

Otwarta rana powstaje kiedy następuje przerwanie naskórka, skóry aż do tkanki warstwy podskórnej. Proces gojenia się rany czy skaleczenia zależny jest od rodzaju rany, od stopnia jej zanieczyszczenia oraz od tego jak szybko została ona oczyszczona, opatrzona, czy podano anatoksynę oraz antybiotyk itp. Zdarza się czasem, że rana nie zawsze dobrze i szybko się goi, pomimo przeprowadzonej prawidłowo bardzo szybko pomocy na SOR. Jeżeli rana bardzo boli (rwący ból pomimo stosowanych środków przeciwbólowych), na przykład występuje drętwienie zranionej części, które promieniuje np. w kierunku stopy (w przypadku zranienia kolana), czy wystąpienia innych niepokojących objawów, konieczne jest aby zgłosić się w trybie pilnym do lekarza.

Proces gojenia się rany zależy również od organizmu człowieka, od tego na jakie choroby choruje, jak przebiega u niego proces krzepnięcia krwi oraz jaki ma system odpornościowy. Zdarza się, że otwarta rana kolana u osoby z rozpoznaną chorobą Rendu-Oslera-Webera i obniżoną leukocytozą. tzw. nieprawidłowością krwinek białych, oraz płytek krwi goi się bardzo długo nawet ok. 20 dni.