Zerwanie z nałogiem będzie trudniejsze, jeśli popełniasz te błędy

Rzucenie palenia nie jest ani łatwe, ani przyjemne. Mnóstwo palaczy jest zdania, że „może rzucić ot, tak”, jednak kiedy w końcu postanawiają zerwać z nałogiem, okazuje się, że popełniają mnóstwo błędów albo w ogóle nie wiedzą, od czego zacząć. Prowadzi to do szybkiego powrotu do palenia. Jakie są najczęstsze pułapki i błędy popełniane podczas rzucania papierosów?

Nagłe odstawienie nikotyny

Rzucanie palenia to proces – często bardzo długi. Palacze jednak często chcą szybko zerwać z nałogiem, kierowani przeróżnymi motywacjami (np. mężczyzna, który dowiaduje się, że będzie ojcem, nie chce, aby jego partnerka była narażona na bierne palenie). Jednak odstawienie papierosów z dnia na dzień może przynieść więcej szkód, niż pożytku. Przede wszystkim mogą pojawić się bardzo silne objawy abstynencji nikotynowej[1]. Dotyczą one przede wszystkim aspektów psychologicznych.

Osoba, która nagle rzuca palenie, może doświadczać takich objawów, jak drażliwość, pobudzenie lub nadmierna senność, stany depresyjne i lękowe, a także wahania nastrojów. Dodatkowo może próbować zajmować sobie czas przeznaczony do tej pory na palenie, np. poprzez kompulsywne podjadanie. Często dochodzi do rozwoju uzależnień behawioralnych, takich jak obgryzanie paznokci.

Wsparciem w rzuceniu palenia może być nikotynowa terapia zastępcza lub środki zawierające cytyzynę. W przypadku NTZ, preparaty dostępne w aptece zawierają nikotynę, a terapia opracowana jest tak, aby stopniowo zmniejszać dawkę nikotyny i powoli przyzwyczajać organizm do jej braku. Drugim rodzajem preparatów są środki zawierające cytyzynę, substancję o roślinnym pochodzeniu, działającą w podobny do nikotyny sposób, jednak w przeciwieństwie do niej silniej łączy się z receptorami nikotynowymi w mózgu. Cytyzyna pobudza receptor nikotynowy, częściowo go blokuje i pozwala stopniowo odzwyczaić organizm od papierosa. Tylko w ten sposób rzucenie może być efektywne, a ryzyko powrotu do nałogu – niewielkie.

Rzucanie z przymusu

Kolejnym błędem jest rzucanie palenia z przyczyn, co do których palacz nie jest do końca przekonany albo takich, które są czasowe. Przywołany wcześniej przykład ciąży będzie tu odpowiedni. Kobieta, która dowiaduje się, że będzie mamą, rzuca palenie dla dobra dziecka, ale bardzo często jest tak, że niemal odlicza dni do chwili, kiedy będzie mogła do nałogu wrócić.

Takie sytuacje zdarzają się także wtedy, kiedy np. w miejscu pracy palenie jest niedozwolone lub kiedy pracodawcy próbują bez uzgodnienia tego z pracownikami wdrożyć nowe, zdrowsze zasady, uwzględniające ograniczenie palenia[3]. Palacz musi sam chcieć zerwać z nałogiem i znaleźć w sobie odpowiednią motywację. Bardzo ważne jest wówczas wsparcie bliskich, a czasem także rozmowa z terapeutą lub psychologiem.

Nawet w przypadku stopniowego, bezpiecznego rzucania palenia mogą wystąpić objawy z odstawienia, niemniej jednak są one dużo łagodniejsze i łatwiejsze do przetrwania.

Bibliografia:

1. Florek E., Piekoszewski W., Nikotynowa Terapia Zastępcza – metoda zerwania z uzależnieniem od tytoniu, Przegląd Lekarski 2004, nr 61 (10), s. 1194-1196.
2. Buczkowski K., Buczkowska M., Postępowanie z pacjentem palącym tytoń w warunkach praktyki lekarza rodzinnego, Forum Medycyny Rodzinnej 2009, nr 3 (2), s. 108-116.
3. Korzeniowska E., Organizowanie i realizacja programów promocji zdrowia w miejscu pracy, [w:] Gniazdowski A. [red.], Promocja zdrowia w miejscu pracy. Wybrane programy, Instytut Medycyny Pracy, Łódź 1998, s. 9–32.
4. https://www.rynekzdrowia.pl/Badania-i-rozwoj/Jak-rzucic-palenie-Moze-pomoc-cytyzyna-a-nie-e-papieros,128287,11.html