Zespół jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego (IBS) to przewlekła choroba przewodu pokarmowego, której charakterystycznymi objawami są bóle brzucha oraz zaburzony rytm wypróżnień. O zespole jelita drażliwego mówi się wówczas, gdy objawy te nie wynikają z uszkodzenia jelit lub nieprawidłowej przemiany materii. Choroba IBS występuje u 10-20% dorosłych ludzi, w większości u kobiet

Przyczyny zespołu jelita drażliwego

Nie są znane konkretne przyczyny tej choroby, ale opisano kilka czynników, które maja wpływ na rozwój zespołu jelita drażliwego:

  • przebycie infekcji jelitowej (czerwonki lub innej)
  • nadwrażliwość jelita grubego – zwiększona odpowiedź ruchowa jelita, które pobudzane jest pożywieniem, niektórymi hormonami lub lekami
  • zaburzenia czucia trzewnego – potwierdza to niski próg bólu odbytnicy rozszerzanej balonem
  • pewne zaburzenia psychiczne
  • zbyt duży wzrost flory bakteryjnej
  • spożywanie pokarmów pozbawionych błonnika

Postacie zespołu jelita drażliwego

  • biegunkowa
  • zaparciowa
  • mieszana

Objawy zespołu jelita drażliwego

Objawy zazwyczaj są powodowane sytuacją stresową:

Diagnostyka zespołu jelita drażliwego

Wykonuje się następujące badania

  • OB
  • morfologia
  • badanie biochemiczne krwi
  • badanie moczu
  • badanie kału na obecność pasożytów i krwi utajonej
  • test wodorowy
  • badanie stolca na posiew bakteriologiczny
  • rektoskopia

Jeśli z wywiadu z pacjentem wynika tak konieczność, to wykonuje się dodatkowe badania:

Diagnozując zespół jelita drażliwego, trzeba wykluczyć inne choroby, np.

Leczenie zespołu jelita drażliwego

Leczenie ogranicza się do złagodzenia objawów choroby, dlatego ważna jest dieta. Przede wszystkim trzeba zastosować dietę FODMAP o małej zawartości polioli, oligosacharydów, disacharydów oraz monosacharydów (cukry proste).

Produkty z małą zawartością FODMAP:

owoce – grejpfruty, banany, winogrona, truskawki, kiwi, mandarynki i pomarańcze

warzywa – ogórki, pomidory, kapusta chińska, marchew

produkty mleczne – ser szwajcarski, mozzarella, bri, cheddar masło

inne – cukier (kryształ), aspartam, stewia, orzechy włoskie, ziemne, pestki dyni, pieczywo bezglutenowe, owsiane, ryż, ryby, mięso, drób, jaja

W diecie ważna jest wysoka zawartość błonnika, zwłaszcza jego składników rozpuszczalnych w wodzie (pektyny, śluzy roślinne, gumy, hemicelulozy). Uwaga otręby pszenicy zawierają błonnik, ale pszenica jest niezalecana. Przy zespole jelita drażliwego jemy mniej, ale częściej i obserwujemy objawy, które pojawiają się po posiłku.

Produkty niezalecane, o dużej zawartości FODMAP:

owoce – nektarynki, mandarynki, brzoskwinie, śliwki, wiśnie, morele, jabłko, gruszka

warzywa – cebula, karczochy, szparagi, czosnek, por, kapusta włoska, kalafior

produkty mleczne – mleko krowie, ser biały, jogurt, śmietana

inne – przetwory z żyta, pszenicy, jęczmienia, pistacje, orzechy nerkowca

Biorąc pod uwagę, że objawy wywoływane są w sytuacjach stresowych trzeba ograniczać stres oraz zdecydować się na psychoterapię.

Jeśli chodzi o leki można spróbować stosować Iberogast oraz zioła: kminek, liść melisy, mięty pieprzowej, kwiat rumianku, owoce ostropestu, korzeń lukrecji i arcydzięgielu.