Zespół Aspergera

Choroba Aspergera

Zespół Aspergera zwany również syndromem Aspergera (ang. Aspergers’ Syndrome, AS). Potocznie nazywa się go czasem „inteligentnym autyzmem”. Nazwa choroby pochodzi od nazwiska doktora Hansa Aspergera, który opisał chorobę w 1944 roku. Zaobserwował on, że niektóre dzieci we wczesnym wieku rozwojowym mają dobrze rozwinięte zdolności poznawcze i rozwiniętą mowę, ale przejawiają zaburzenia w rozwoju społecznym i motorycznym.

Osoby z zespołem Aspergera, mają skłonności do wycofywania się z kontaktów społecznych. Na zespół Aspergera statystycznie częściej chorują chłopcy niż dziewczęta, zresztą bardzo podobnie jak w zespole autyzmu wczesnodziecięcego. Diagnozuje się go najczęściej w wieku wczesnoszkolnym, a nawet w wieku przedszkolnym można objawy zaobserwować do 4. roku życia.

Zespół Aspergera – Objawy:

  • Trudności w interakcjach z rówieśnikami (przy braku upośledzeń umysłowych) współpracy w grupie, brak potrzeby takich kontaktów, tzw. samowystarczalność dziecka i fakt, że lepiej dogaduje się z dorosłymi niż z rówieśnikami.
  • Problem w akceptowaniu zmian, charakteryzuje się również obsesyjnymi zainteresowaniami, które są dla pacjenta szczególnie absorbujące.
  •  Brak kontaktu wzrokowego z rozmówcą przy bardzo bogatej mowie dziecka, ale z brakiem reakcji typu gesty i mimika twarzy.
  • Zachowania nieadekwatne do sytuacji, nadmierna szczerość wypowiedzi.
  • Powtarzające się ruchy, np. kręcenie palcami, zwijanie rąbka odzieży itp.
  • Słabszy rozwój ruchowy, pewna niezdarność np. podczas ćwiczeń fizycznych i manualnych.
  • Nadwrażliwość na pewne doznania smaku, zapachu, reakcja na niektóre ubrania (gryzą, łaskoczą).

Zdarza się, że jednocześnie dziecko posiada nietypowe dla wieku umiejętności takie, jak obsesyjna fascynacja np. pojazdami, literaturą, bardzo dobra pamięć, szybsze opanowanie alfabetu, czytanie, liczenie, znacznie wcześniej niż rówieśnicy.

Zespół Aspergera to pewnego rodzaju odmienność o podłożu neurologicznym, jeśli jest jednocześnie poznana przez rodziców i otoczenie oraz zaakceptowana, może być uznana za swoisty dar i talent dziecka. Jednakże, aby tak się stało i aby wypracować u wszystkich takie podejście do dziecka, wzmacniać i kształtować u niego najlepsze jego umiejętności, należy już w wieku przedszkolnym rozpoznać objawy, przeprowadzić diagnozę i szeroką fachową terapię. Diagnozę stawia zawsze zespół specjalistów: psycholog, psychiatra, neurolog, czasem pedagog z poradni pedagogiczno-psychologicznej, na podstawie rozmów z rodzicami oraz obserwacji i rozmów z dzieckiem. Niezbędne są również badania dziecka:

  • badanie słuchu i wzroku,
  • badanie neurologiczne (EEG, ew. tomografia lub rezonans magnetyczny głowy),
  • badanie genetyczne,
  • morfologia,
  • testy psychologiczne na zespół Aspergera (ankiety wypełniają rodzice i nauczyciele, opiekunowie wypełniają też test na zespół Aspergera).

Diagnozowanie to jest niekiedy bardzo długim procesem, żmudnym i długotrwałym — może trwać tygodnie, a nawet miesiące i lata. Diagnozę może opóźniać występowanie innych dolegliwości np. ADHD, zaburzeń lekowych, tikowych, obsesyjno-kompulsywnych itp. Jednak wcześnie rozpoczęta terapia i zrozumienie inności i geniuszu dziecka gwarantuje mu w miarę normalne życie w społeczeństwie.

Autyzm a zespół Aspergera

Główne różnice między nimi to fakt, że dzieci z zespołem Aspergera mają  pra­wi­dło­wy rozwój po­znaw­czy, nie ma opóźnień w rozwoju mowy ani zaburzeń, które uniemożliwiają ko­mu­ni­ka­cję.