Wrzody żołądka i dwunastnicy

Wrzód żołądka lub dwunastnicy to ubytek w błonie śluzowej w kształcie stożkowego wgłębienia. Wbrew potocznym poglądom wrzody żołądka i dwunastnicy nie muszą być związane z życiem w stresie i byle jakim odżywianiem. Ubytki w ścianie żołądka lub dwunastnicy mogą mieć różną wielkość i głębokość od kilku do kilkunastu milimetrów. Jeśli przechodzą przez całą grubość ściany, może dojść do perforacji żołądka lub dwunastnicy.

Przyczyna wrzodów żołądka i wrzodów dwunastnicy to w zdecydowanej większości zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Bakteria może przetrwać w warunkach środowiskowych żołądka i produkuje toksyny uszkadzające komórki błony śluzowej żołądka. W efekcie dochodzi do zapalenia, wydzielanie kwasu solnego jest większe i w efekcie dochodzi do choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy.

Druga przyczyna wrzodów żołądka i wrzodów dwunastnicy to przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) – ibuprofen, naproksen, ketoprom, aspiryna i podobne.

Czynniki genetyczne – obecność pewnych genów, grupa krwi 0 – takie osoby częściej chorują na wrzody żołądka.

Palenie papierosów ma wpływ na powstawanie wrzodów, nawroty choroby i wolniejsze gojenie wrzodów żołądka.

Czynniki ryzyka choroby wrzodowej to palenie papierosów, grupa krwi 0, ostre przyprawy, kawa, alkohol, stres.

Wrzody żołądka i dwunastnicy – objawy

Objawy wrzodów żołądka to piekący ból, zaraz po zjedzeniu posiłku, uczucie przesytu, „pełności” po posiłkach. Objawy towarzyszące to zgaga, mdłości, odbijanie a często również wymioty. Ból nasila się po zjedzeniu w przypadku wrzodów żołądka, natomiast w przypadku wrzodów dwunastnicy pojawia się nad ranem (ból głodowy) i niewielki posiłek łagodzi go. Należy zaznaczyć, że choroba wrzodowa może przechodzić bezobjawowo przez długi czas, aż do wystąpienia powikłań.

Powikłania choroby wrzodowej

  • perforacja wrzodu
  • krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego (najczęściej)
  • zwężenie odźwiernika

Wrzody żołądka i dwunastnicy – leczenie

Wrzody żołądka i wrzody dwunastnicy rozpoznaje się poprzez badanie endoskopowe – gastroskopia pozwala na stwierdzenie lub potwierdzenie choroby i pobranie wycinków do badań.

Leczenie polega na podaniu dwóch antybiotyków (likwidacja bakterii) i leków zmniejszających wydzielanie kwasu w żołądku. Jeśli leczenie jest nieskuteczne lub dochodzi do powikłań, wówczas konieczna jest operacja chirurgiczna.

Warto unikać potraw nasilających dolegliwości – smażone lub tłuste potrawy, ostre przyprawy, kawa, herbata, gazowane napoje, żółte sery, chleb żytni i razowy, kiełbasa. Konieczne jest również wyeliminowanie niektórych czynników ryzyka – alkohol, palenie tytoniu, stres.

Wrzody żołądka i dwunastnicy – dieta

Należy unikać potraw i sytuacji zwiększających wydzielanie soku żołądkowego, a więc potraw tłustych (również deserów i słodyczy), potraw smażonych, potraw wzmagających apetyt, potraw ostro przyprawionych, soków, kawy, alkoholu, cebuli.

Trzeba jeść często, co 2-3 godziny w małych porcjach, posiłki o umiarkowanej temperaturze. Polecane są jajka i mleko oraz pszenne pieczywo, a także kasze i makarony. Do przygotowania produktów należy stosować oleje roślinne, a najlepiej piec mięso i ryby w folii.