Wirusowe zapalenie wątroby a żółtaczka

Żółtaczka nie jest chorobą, ale jest zespołem objawów, w których najbardziej charakterystyczne to żółte zabarwienie skóry i białek oczu. Następuje to pod wpływem wzrostu bilirubiny we krwi.

Bilirubina to żółty barwnik, który powstaje na skutek rozpadu czerwonych ciałek krwi i po uwolnieniu dostaje się z osoczem do wątroby, gdzie po przejściu przemian chemicznych zostaje wydalona do dróg żółciowych i zagęszczona w woreczku żółciowym.

Typy żółtaczki

  • żółtaczka przedwątrobowa
  • żółtaczka wątrobowa
  • żółtaczka mechaniczna

Żółtaczka wątrobowa jest wynikiem upośledzenia wątroby na skutek takich chorób jak marskość wątroby lub wirusowe zapalenie wątroby.

Najgroźniejsze postacie żółtaczki wywołane wirusowym zapaleniem wątroby:

  • żółtaczka typu A wywołana przez wirus HAV, przenoszony drogą pokarmową, jest też zwana chorobą brudnych rąk, przenosi się z zakażonej wody pitnej lub niemytych produktów pokarmowych. Objawy to charakterystyczne zażółcenie skóry i oczu, ciemnego moczu i odbarwionego kału. Leczenie: szczepionka przeciw WZW typu A (zalecane 2 dawki w odstępach czasu).
  • żółtaczka typu B – jest to żółtaczka wszczepienną to najgroźniejsza i najpokaźniejsza choroba zakaźna. Pozostawia bardzo groźne powikłania – choroby wątroby do marskości i raka wątroby włącznie. Może powodować w rezultacie zagrożenie życia. Wirusem zapalenia wątroby typu B zakazić można się poprzez skaleczenie brudną igłą ze strzykawki, robienie tatuażu, u fryzjera, u stomatologa, a także przez stosunek płciowy (oczywiście, jeżeli w tych przypadkach nie są zachowane podstawowe zasady higieny).
  • żółtaczka typu C spowodowana przez wirusa zapalenia wątroby typu C (HCV).
    Jako źródło zakażeniu tego typu wirusem uważa się krew zakażoną. Można zakazić się podczas przetaczania krwi (krew była zakażona), u stomatologa, fryzjera, kosmetyczki gdy nie zachowano podstawowych zasad higieny.
    Ten typ zakażenia nie daje początkowo żadnych objawów, przebiega w skryty, podstępny sposób, tylko 30% osób zakażonych ma objawy takie jak nudności, wymioty, świąd skóry, problemy z koncentracją.

Diagnostyka i leczenie żółtaczki

Podstawowa jest wywiad, który lekarz przeprowadza z pacjentem, bo niestety takie albo podobne objawy jak przy żółtaczce mogą występować przy innych schorzeniach np. przy marskości wątroby, czy zastojem żółci w drogach żółciowych.

Ważna jest dla lekarza informacja o wszystkich szczepieniach, które miał przeciwko wirusom wątroby, o przebytych operacjach np. w obrębie układu żółciowego. Istotne jest też czy pacjent spożywa alkohol, przyjmował narkotyki, czy jest narażony na ekspozycje toksyn. Ważne jest, aby poinformować lekarza o żółtaczce w rodzinie, jeżeli taka miała miejsce. Lekarz oprócz wywiadu wykonuje badanie palpacyjne brzucha.

Następnie zleca badanie krwi ogólne oraz na poziom bilirubiny. Ważne jest aby stwierdzić czy objawy świadczą o żółtaczce czy innych chorobach. Dopiero wynik trzykrotnego przekroczenia stężenia bilirubiny jest ewidentnym wskazaniem do żółtaczki. Czasem zleca się też USG jamy brzusznej, jak jest potrzeba to tomograf lub rezonans magnetyczny. W niektórych przypadkach potrzebna jest biopsja laparoskopowa wątroby.

Leczenie żółtaczki zawsze prowadzi lekarz i jest ono zależne od typu, przyczyny i stanu zdrowia chorego.

Profilaktyka żółtaczki

  • odpowiednia dieta
  • zachowanie zasad higieny życia i stosunków płciowych
  • zwiększona podaż witamin
  • odpowiedni wypoczynek
  • unikanie źródeł zakażeń żółtaczką