To, co nas krępuje, czyli gazy i wzdęcia

Wzdęcia i gazy to nieprzyjemne doznania w obrębie dolnej części brzucha, które mogą powstawać wskutek dolegliwości jelitowych. Objawiają się w postaci powiększenia obwodu brzucha, dając uczucie dyskomfortu, ciężkości oraz mogą być przyczyną kłującego bólu w obrębie podbrzusza. Najczęściej powstają na skutek przejściowych zaburzeń czynnościowych w obrębie jelit. Ponadto gazy i wzdęcia często biorą się z braku przestrzegania określonych zasad żywieniowych, a stosowanie się do nich pomoże pozbyć się tego na dobre.

Skąd się biorą wzdęcia?

Za powstawanie wzdęć odpowiedzialne są bakterie jelitowe, które wytwarzają gazy podczas fermentacji składników pokarmowych. Rozkład pożywienia na prostsze elementy powoduje uwalnianie do światła jelit związków lotnych. Ich ilość w dużej mierze zależy od rodzaju spożywanego pokarmu. Przyjmuje się, że średnia ilość powietrza wydalanego z przewodu pokarmowego zdrowego człowieka wynosi ok. 600-700 ml. Produkty, które odpowiadają za wzmaganie tego zjawiska, to: rośliny strączkowe (groch, fasola, bób), brukselka, kapusta, cebula, nabiał (jaja, jogurty, sery pleśniowe), tłuste ryby, słodycze i słodkie napoje gazowane. Poza tym podobne efekty może spowodować spożywanie dużych ilości błonnika zawartego np. w otrębach, produktach pełnego przemiału, suszonych owocach. Na ilość gazów wpływa także powietrze połykane podczas spożywania posiłków. Takie sytuacje mają miejsce, gdy jemy szybko i w pośpiechu. Podobnie jest w przypadku żucia gumy i palenia papierosów, podczas których powietrze wtłaczane jest do przewodu pokarmowego.

Nadmierne gazy – skąd się biorą?

Nadprodukcja gazów może także wynikać z nieprawidłowości w obrębie jelit, do których zalicza się: zaburzenia czynności – zespół jelita drażliwego, nieprawidłowe trawienie i nietolerancja węglowodanów – niedobór enzymu rozkładającego laktozę, nietolerancję fruktozy oraz trzewną chorobę glutenozależną, czyli celiakię. Do powstawania nadmiernych gazów może także przyczynić się przerost flory bakteryjnej zasiedlającej jelita, co może zdarzyć się po operacjach w obrębie jamy brzusznej oraz w przebiegu zapalnych chorób jelit – Leśniowskiego-Crohna lub zespołu jelita drażliwego. Długie utrzymywanie się wzdęć oraz ich nieustępowanie po środkach farmakologicznych, a także częste nawracanie powinno skłonić do wizyty u lekarza i wykonania niezbędnych badań.

Jak pozbyć się wzdęć?

Wzdęcia stanowią bardzo krępujący problem, który zwykle dobrze odpowiada na leczenie farmakologiczne. Chociaż na początek zaleca się obserwowanie, czy przypadkiem gazy nie są wynikiem nieprawidłowej diety albo określonego produktu spożywczego. Bardzo często takie postępowanie pomaga wytypować szkodliwy pokarm, którego eliminacja umożliwia pozbycie się problemu. Ponadto do swojej diety można dodawać pewne dodatki, np. natkę pietruszki, kminek czy majeranek, które pochłaniają lotne substancje i zmniejszają ilość gazów. W niektórych przypadkach zaleca się stosowanie probiotyków w celu zamiany flory jelitowej fermentującej na niefermentującą. Oprócz tego, jeżeli chcemy się ich szybko pozbyć, można sięgnąć po preparaty zawierające simetykon, który zmniejsza napięcie powierzchniowe gazów w jelitach. Ponadto w chorobach czynnościowych jelit takich jak jelito drażliwe Iberogast może być dobrym rozwiązaniem. Jest to preparat oparty na wyciągach z ziół, który uśmierza nieprzyjemne dolegliwości żołądkowo-jelitowe. W przypadku nadmiernych gazów warto również zadbać o poprawę motoryki jelit, co ma miejsce w wyniku regularnej aktywności fizycznej i pracy nad mięśniami dolnych partii brzucha.