Rak trzustki – przyczyny, objawy i leczenie

Przyczyną raka trzustki jest nieprawidłowy i niekontrolowany wzrost komórek w trzustce. To duży gruczoł, będący częścią układu trawiennego. Blisko połowa nowych przypadków jest diagnozowana u osób po 75 roku życia.

Objawy raka trzustki

We wczesnych stadiach guz trzustki zwykle nie powoduje żadnych objawów. Pierwszymi zauważalnymi symptomami są najczęściej:

• ból w okolicy brzucha lub żołądka, który może się nasilać podczas leżenia lub po jedzeniu,
• nieoczekiwana utrata masy ciała,
• zażółcenie skóry i białek oczu (żółtaczka).

Do innych możliwych objawów zaliczamy:

• mdłości i wymioty,
• zmiany w wypróżnianiu (biegunki lub zaparcia),
• gorączka i dreszcze,
• niestrawność,
• zakrzepy.

Ważne jest, aby pamiętać, że wspomniane objawy mogą być spowodowane przez wiele różnych schorzeń. Wcale nie muszą świadczyć o tym, że masz raka trzustki. Pamiętaj jednak, by umówić się jak najszybciej do specjalisty.

Jakie są przyczyny?

Nie ma jednoznacznej przyczyny, ale zidentyfikowano szereg czynników ryzyka rozwoju nowotworu złośliwego trzustki:

• wiek: dotyczy głównie osób w wieku 50-80 lat,
• nadwaga, otyłość,
• palenie papierosów,
• pewne stany chorobowe, takie jak cukrzyca, przewlekłe zapalenie trzustki, wrzody żołądka, zakażenie Helicobacter pylori,
• podłoże genetyczne.

Jak diagnozuje się raka trzustki?

Dokładna diagnoza jest pierwszym krokiem do opracowania planu leczenia raka trzustki. Pacjenci mogą przejść szereg badań, takich jak laparoskopia, rentgen klatki piersiowej lub skan kości.

Endoskopowa biopsja cienkoigłowa pod kontrolą USG jest powszechną procedurą w przypadku podejrzenia nowotworu złośliwego trzustki. Podczas badania lekarz usuwa niewielką ilość tkanki z gruczołu.

Kolejnym ważnym testem jest endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna. Specjalista pobiera próbkę komórek lub płynu, którą ogląda się następnie pod mikroskopem. Sonda światłowodowa przymocowana do kamery pozwala zidentyfikować blokady w przewodzie żółciowym.

Ważną rolę odgrywają też badania obrazowe: tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, ultradźwięki, rentgen i angiografia.

Jak wygląda leczenie?

Warto pamiętać, że leczenie raka trzustki jest uzależnione od kilku czynników, w tym rodzaju i stadium raka, możliwych działań niepożądanych, preferencji pacjenta i jego ogólnego stanu zdrowia. Obecnie dostępne są następujące opcje leczenia: chirurgia, radioterapia, chemioterapia, terapia celowana i immunoterapia.

Operacja obejmuje usunięcie całości lub części trzustki, w zależności od lokalizacji i wielkości guza. Często również wycinany jest obszar zdrowej tkanki wokół nowotworu. 

Radioterapia polega na zastosowaniu wysokoenergetycznych promieni rentgenowskich lub innych cząstek do niszczenia komórek rakowych. Schemat leczenia składa się zwykle z określonej liczby zabiegów przeprowadzanych w ustalonym odstępie czasu. 

Chemioterapia wykorzystuje leki przeciwnowotworowe (cytoksyczne) do niszczenia komórek rakowych. Jest jedną z najczęściej stosowanych metod leczenia raka trzustki. Może być podawana:

• po operacji, by zmniejszyć ryzyko nowotworu,
• jeśli metoda chirurgiczna nie była w stanie zmniejszyć raka (wtedy chemioterapia może złagodzić objawy),
• zmniejszyć raka przed operacją,
• z radioterapią.

Chemioterapia obejmuje zwykle kilka sesji leczenia.