Powiększone węzły chłonne szyi, pachowe i inne jako objaw choroby

Węzły chłonne to jeden z ważniejszych elementów układu immunologicznego (odpornościowego) chroniącego organizm przed chorobą. Węzły chłonne to małe gruczoły w kształcie fasoli, są ulokowane na całym ciele człowieka, występują pojedynczo lub w grupach, mogą być małe jak główka od szpilki lub wielkości wiśni. Grupę węzłów chłonnych można wyczuć pod palcami w badaniu palpacyjnym na szyi, w pachwinach i pod pachami. Największe ich skupisko jest pod pachami i na szyi, pod żuchwą, za uszami, pod pachami, w pachwinach.

Zadanie węzłów chłonnych to zbieranie i filtracja chłonki (limfy) z różnych części ciała oraz wytwarzanie przeciwciał. Limfa, krążąc po całym organizmie, zbiera substancje toksyczne i odprowadza je do węzłów chłonnych, skąd są transportowane do nerek i usuwane z moczem z organizmu. Węzły chłonne są niebolesne i w większości przypadków niewyczuwalne, chyba że są powiększone.

Jeżeli na drodze chłonki pojawi się jakaś obca substancja np. wirus, bakteria to jej przepływ zatrzymuje się a limfocyty i mikrofagi namnażają się, aby zwalczyć te patogeny i tak dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych.

Gdzie są węzły chłonne? Węzły chłonne to organy, będące częścią układu limfatycznego – biorą udział w filtrowaniu limfy ( filtrują mikroorganizmy i zakażone komórki) i wytwarzaniu przeciwciał. W organizmie człowieka jest bardzo dużo węzłów chłonnych, a największe węzły chłonne to węzły pachwinowe, pachowe, podżuchwowe i przyuszne.

Powiększone węzły chłonne

Powiększone węzły chłonne (limfadenopatia) to objaw wielu chorób, począwszy od infekcji wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych, toksoplazmozy, wszawicy po AIDS lub chorobę nowotworową. Może to być również reakcja obronna organizmu na inne schorzenia. Przyczyna może być prozaiczna i niegroźna – powiększone węzły chłonne szyjne, za uszami albo pod żuchwą mogą świadczyć o anginie albo zwykłym przeziębieniu. Mogą powiększyć się pod wpływem ukąszenia w pobliżu węzłów chłonnych. Powiększone  lub obrzmiałe węzły chłonne mogą być wywołane przez przerzuty nowotworowe.

Powiększone węzły chłonne pachwinowe to objaw urazu, rany albo infekcji nogi, pachwiny lub genitaliów. W groźniejszych przypadkach mogą być objawem chłoniaka, czerniaka lub nowotworu jąder.

Powiększone węzły chłonne pachowe (ból pod pachami) – uraz, rana lub infekcja ręki albo rzadziej rak piersi, chłoniak, sarkoidoza.

Poważniejsze schorzenia powodują uogólnione powiększenie węzłów chłonnych, czyli powiększenie kilku węzłów chłonnych (więcej niż jednego). Wywołują je takie choroby jak borelioza, angina, niektóre nowotwory, AIDS, choroby wirusowe (świnka, różyczka, odra, ospa wietrzna), kiła, niektóre szczepienia i leki przy nadwrażliwości.

Ponieważ nie da się jednoznacznie określić przyczyny powiększenia węzłów chłonnych, w przypadku bólu lub opuchlizny węzłów trzeba koniecznie udać się do lekarza.

Powiększone węzły chłonne u dzieci, młodzieży i dorosłych

Układ odpornościowy dzieci i młodych ludzi „uczy się” w kontakcie z chorobami, dlatego powiększone węzły chłonne u dzieci i młodzieży zdarzają się bardzo często. Jeśli związane to jest z innymi objawami chorobowymi, jest to powód do wizyty u pediatry lub lekarza rodzinnego. Powiększenie węzłów chłonnych w młodym wieku bywa niegroźne i mija szybko (może wystąpic przy przeziębieniu), ale jeśli węzły chłonne są opuchnięte albo bolesne powinien to zbadać lekarz. Jeśli powiększone węzły chłonne utrzymują się powyżej dwóch tygodni warto zwrócić się do onkologa.

U dorosłych nie można bagatelizować żadnego powiększenia węzłów chłonnych. Przede wszystkim trzeba ważna jest diagnoza pod kątem AIDS. Jeśli tak, opanowanie choroby jest możliwe, Jeśli nie w drugiej kolejności może to być diagnozowany rak węzłów chłonnych, którego prawdopodobieństwo wzrasta po pięćdziesiątym roku życia. Obniżenie wagi, ciągłe zmęczenie i powiększone węzły chłonne to wskazanie do diagnozy pod kątem nowotworu węzłów chłonnych.

Przyczyny powiększonych węzłów chłonnych:

Powiększone węzły chłonne (limfadenopatia) u dzieci i dorosłych najczęściej zwiastują chorobę. W jej wyniku może pojawić się wyraźne powiększenie węzłów chłonnych oraz ich bolesność, których przyczyny mają swoje źródło w szeregu schorzeń począwszyod niegroźnych infekcji bakteryjnej, wirusowej, grzybiczej, pierwotniakowej lub pasożytnicze, przeziębienia, a nawet nieleczonej próchnicy, aż do nowotworów (ziarnica złośliwa, chłoniaki, zaawansowana białaczka).

Zdarza się, że powiększone węzły chłonne to również objaw reakcji organizmu na niektóre leki albo odczyn poszczepienny. Powiększenie węzłów chłonnych czasem jest związane z tymczasową infekcją i raczej przebiega łagodnie, nie wymaga specjalnego leczenia. Znaczne powiększenie (nawet 10-krotne) węzłów chłonnych świadczy o toczącym się w nich procesie chorobowym, mogą być wówczas bolesne, miękkie i ruchome. Dużo bardziej niebezpieczne są węzły chłonne twarde, zbite i bolesne, gdyż mogą wskazywać na zmiany nowotworowe. Utrzymujące się powyżej 2 tygodni powiększenie węzłów chłonnych, szczególnie gdy towarzyszy im bolesność – jest wskazaniem do wizyty u lekarza.

• W przebiegu wielu chorób z powiększonymi węzłami chłonnymi np. białaczka występuje gorączka oraz występuje nadmierne pocenie się.
• Powiększone węzły chłonne szyi umieszczone po jej obu stronach, pod szczęką lub za uszami mogą być powiększone z powodu kataru lub bólu gardła. Mogą byś spuchnięte z powodu urazu, uderzenia w ich pobliżu, lub z powodu guza lub zakażenia jamy ustnej, głowy lub szyi.
• Powiększone węzły chłonne pod pachami – mogą być powiększone z powodu urazu lub infekcji ramienia lub głowy. Przyczyną może być również rak piersi lub chłoniak.
• Powiększone węzły chłonne w pachwinie mogą być z powodu urazu lub infekcji stopy, nogi, pachwiny lub narządów płciowych, rzadko również gdy jest rak jader, chłoniak, czerniak.
• Powiększone węzły chłonne naobojczykowe – powiększone z powodu infekcji lub nowotworów w obszarze płuc, piersi, szyi lub brzucha.

Leczenie powiększonych węzłów chłonnych

Leczenie powiększonych węzłów chłonnych polega na leczeniu przyczyn, z których są powiększone:

• infekcje wirusowe – leki przeciwirusowe
• zakażenia bakteryjne – antybiotykami
• jeżeli podejrzewa się raka, należy wykonać cały cykl badań :

na podstawie badania fizykalnego i wyników badań laboratoryjnych specjalista zleca ocenę węzłów chłonnych przy pomocy USG różnych miejsc ciała. Jeżeli powiększone są węzły chłonne w okolicy śródpiersia, można pomocniczo zdiagnozować przy pomocy RTG klatki piersiowej. Zdarzają się przypadki, kiedy potrzebne jest wykonanie biopsji węzła chłonnego i poddaniu jego treści badaniu histopatologicznemu. W przypadkach zaawansowanych nowotworów np. piersi, może się zdarzyć konieczność usunięcia nie tylko piersi, ale i zajętego węzła chłonnego, aby zminimalizować niebezpieczeństwo przerzutów.

Powiększone węzły chłonne to sygnał do wizyty u lekarza. Przyczyna może być banalna, ale może to być objaw groźnej choroby.