Objawy czerniaka

Czerniak złośliwy to nowotwór złośliwy skóry, błon śluzowych lub błony naczyniowej gałki ocznej, wywodzący się z komórek barwnikowych wytwarzających melaninę. Występuje u osób w średnim i starszym wieku, rzadko przed 40. rokiem życia. Śmiertelność jest wysoka, ok 40% chorych na czerniak umiera.

Czerniak trudno poddaje się leczeniu, szybko daje przerzuty, dlatego wczesne rozpoznanie zwiększa szanse na wyleczenie. Sygnałem ostrzegawczym mogą być nietypowe zmiany skórne lub zmieniające się znamiona barwnikowe już istniejące: zgrubienie, zmiana kształtu, zabarwienia, granic, krwawienie, owrzodzenie, ból, swędzenie. Niektóre objawy można zaobserwować w trakcie samokontroli, posługując się amerykańskim algorytmem ABCD(E).

Czerniak – objawy

• A – asymetria (asymmetry) – czerniak ma nieregularny wygląd, inaczej niż zmiany barwnikowe
• B – brzegi (borders) – zmiana ma nierówne brzegi, postrzępione, nieregularne
• C – kolor (color) – czerniak ma kolor od jasnobrązowego do czarnego, nierówny, niejednolity
• D – średnica (diameter) – zmiana ma 6mm średnicy i więcej
• E – wypukłość (elevate) – zmiana jest nieco wypukła

Zmiany barwnikowe zazwyczaj są niegroźne i rzadko przemieniają się w złośliwe. Cechy łagodnej zmiany barwnikowej są przeciwne do wymienionych w algorytmie ABCD(E).

Czerniak – diagnostyka

• Jeśli w samokontroli stwierdzimy jedna ze zmian z algorytmu ABCD(E), należy zgłosić się do lekarza, który dokonuje oceny przy pomocy dermatoskopu.
• W razie podejrzenia czerniaka zmianę wycina się w całości z zapasem zdrowej tkanki i wysyła do badania histopatologicznego.
• Wykonuje się badanie USG regionalnego obszaru chłonnego w celu wykrycia przerzutów. Jeśli wynik badania jest niejasny usuwa się pierwszy węzeł chłonny w przebiegu naczyń limfatycznych od wyciętej zmiany do układu chłonnego (tzw. węzeł wartowniczy).

Badania dodatkowe

• USG jamy brzusznej
• RTG klatki piersiowej
• Badania krwi

W przypadku zaawansowanego czerniaka lub czerniaka z przerzutami wykonuje się diagnostykę zaawansowaną.