Marskość wątroby

Marskość wątroby to choroba przewlekła, prowadząca do nieodwracalnych uszkodzeń tego narządu.

Przyczyny marskości wątroby

Najczęstsze przyczyny marskości wątroby:

  • wirusy zapalenia wątroby typu B i C
  • choroby autoimmunologiczne i toksyny, w tym alkohol
  • choroby genetyczne
  • stłuszczenie wątroby w przebiegu cukrzycy

Marskość polega na włóknieniu miąższu wątroby, niszczącym jej strukturę. W konsekwencji działania wirusów, chorób i toksyn w wątrobie następują zwyrodnienia oraz martwice w komórkach. Następuje też rozrost tkanki łącznej, w konsekwencji tych komórek jest więcej niż prawidłowych komórek wątroby. Rozrost komórek tkanki łącznej może prowadzić do powstania rozrostu guzowatego. Marskość wątroby może być czasem niewykryta przez bardzo długi czas, a chory trafia pod opiekę lekarzy w bardzo zaawansowanym stadium choroby.

Objawy marskości wątroby

Objawy marskości wątroby zależne od tego, jakie stadium choroby. W początkowym stadium choroba objawia się dolegliwościami w innych obszarach i narządach ciała:

  • apatia, ociężałość, nasilająca się senność
  • oliwkowe, a następnie żółte zabarwienie skóry i białek oczu (jak w żółtaczce)
  • brak apetytu, ubytek masy ciała, nietolerancja pokarmowa pewnych pokarmów (tłustych, smażonych i pieczonych) i alkoholu
  • skłonność do problemów trawiennych: zaparć i biegunek naprzemiennie
  • występowanie pajęczynowatych zmian na skórze, rumień dłoni i dłoniowych stron opuszek palców
  • pobolewanie w prawym nadbrzuszu i wzdęcia z powiększeniem obwodu brzucha
  • skłonność do krwawień z błon śluzowych np. przy myciu zębów oraz ciemniejsze zabarwienie moczu.

Objawy marskości wątroby w okresie schyłkowym:

  • obrzęk nóg i innych powierzchni ciała, jako następstwo znacznego zmniejszenia stężenia białek w surowicy krwi na skutek upośledzenia przez wątrobę ich syntezy
  • wodobrzusze (powiększenie obwodu brzucha)
  •  nudności i wymioty, krwawienia z przewodu pokarmowego (krwawe wymioty, krwawe stolce)
  • zaburzenia krzepliwości krwi (narasta jawna skaza krwotoczna jako wyraz upośledzenia wytwarzanej w wątrobie protrombiny)
  • objawy związane z niedoborem witaminy – zmiany zachowania
  • zaburzenia świadomości (śpiączka wątrobowa), jako wyraz toksycznego uszkodzenia mózgu przez toksyczne produkty przemiany materii, których nie może zneutralizować wątroba.

W krańcowym stadium marskości wątroby dochodzi do niewydolności i konieczności wykonania przeszczepu.

Diagnozowanie marskości wątroby

Chory zgłasza się do lekarza z objawami, które mogą świadczyć o chorobie wątroby (ustalone na podstawie wywiadu) – zleca się wykonanie badań z krwi: morfologia, bilirubina, OB, enzymy wątrobowe, AIAT, AspAT,GGTP, FA, badania w kierunku zakażeń wirusowych, badanie na obecność autoprzeciwcial. Wykonuje się USG, tomograf a czasem rezonans magnetyczny. Metodą, która pozwala jednoznacznie określić stopień zaawansowania choroby jest biopsja wątroby i histopatologiczne badanie materiału.

Leczenie marskości wątroby

Leczenie marskości wątroby polega głównie na zahamowaniu choroby, bo nie sposób już odwrócić jej skutków. Dlatego bardzo istotne jest, aby podjąć leczenie jak najszybciej od momentu zdiagnozowania.

Leczenie marskości wątroby prowadzi się w dwóch etapach:

  1.  Wspieranie działania upośledzonych czynności wątroby (zależnie od stopnia ich upośledzenia)
  2. Eliminacja przyczyn marskości wątroby (eliminacja alkoholu i innych substancji chemicznych)

Leczenie farmakologiczne należy łączyć z odpowiednio dobraną dietą, ograniczająca tłuszcze, ale z odpowiednią ilością białka, cukrów prostych, soli mineralnych i witamin. Ponadto konieczna jest poprawa stylu życia (oszczędzający tryb życia).