Łuszczyca – objawy, rodzaje, leczenie

Łuszczyca jest chorobą przewlekłą, należy do chorób autoimmunologicznych, w której obecność objawów skórnych łuszczących się wykwitów i stawowo-ścięgnistych. Choroba obrazuje toczący się w organizmie proces zapalny. Łuszczyca jest jedną z najczęstszych chorób skóry, niestety jest nieuleczalna, chociaż można i należy ją kontrolować Jest to choroba duszy i ciała, nieleczona prowadzi do inwalidztwa. Prowadzi do nie akceptacji własnego ciała i wyglądu, co powoduje, że chorzy na nią wycofują się z życia społecznego. Łuszczyca nie jest chorobą zaraźliwą ani złośliwą, ale poprzez niewiedzę społeczeństwa chorzy muszą borykać się z dolegliwościami ze strony własnego ciała, a także problemami nie akceptacji i lęku ze strony otoczenia.

Podłoże choroby to uwarunkowania genetyczne o dziedziczeniu wielogennym, bez wpływu płci na zachorowalność, w przypadku choroby u jednego z rodziców obciąża zagrożeniem choroby potomstwo w 25%, a u obydwu do 60%. Podstawowa odpowiedzialność za to schorzenie to czynniki immunologiczne, nieprawidłowe funkcjonowanie odpornościowego, chociaż stwierdzono też współistnienie mechanizmów patogennych w chorobach serca, naczyń i błony naczyniowej oka oraz w łuszczycy. Łuszczyca ma niespotykaną i nieprzewidywalną zdolność do samoistnego cofania się oraz nieuzasadnionych niczym nawrotów, może pojawiać się w każdym wieku, chociaż największe ryzyko jest w wieku pokwitania i po 30 roku życia, im wcześniej się pojawi, tym cięższy jej przebieg, dotyka 2-3% Polaków.

Łuszczyca – objawy

Typowe objawy to grudki pokryte srebrzystą łuską, układają się symetrycznie po obu stronach ciała, najczęściej na kolanach, łokciach, okolic krzyża i głowy, a także mogą być na pośladkach, okolicach intymnych oraz na paznokciach. Choroba ma bardzo różny przebieg na poziomie układu immunologicznego, a to co widzimy na skórze to tylko objawy choroby, które obrazują różne jej stadium.

Zmiany skórne mogą być pojedyncze, a w przypadku pełnego ataku zmiany mogą obejmować prawie całe ciało. Zmiany są swędzące, a drapanie potęguje objawy choroby. Objawy ujawniają się nie tylko na skórze, ale również są to chore stawy, które bolą. Toczący się w nich proces zapalny bardzo pogarsza samopoczucie oraz może zniekształcać stawy, co prowadzi do trwałego kalectwa. Te objawy stawowe nękają ok. 30% chorych na łuszczycę. Nasilenie objawów bardzo często następuje pod wpływem stresu, ponieważ układ nerwowy i skóra są ze sobą bardzo powiązane, a skóra potrafi uwalniać substancje wytwarzane przez komórki nerwowe.

Rozpoznanie łuszczycy może wykonać tylko dermatolog, bo można łatwo pomylić ją z innymi schorzeniami skóry. Podstawowa różnią to taka, że zmiany mają wyraźne kontury i są suche. Dopiero po rozdrapaniu zmian widać kropelkę krwi.

Rodzaje łuszczycy

• zwykła
• zadawniona
• owłosionej skóry głowy
• kropelkowa, grudkowa
• stawowa (typu reumatoidalnego, zniekształcającego)
• plackowata
• odwrócona
• krostkowa (uogólniona von Zumbusha, dłoni i stóp, acrodermatitis continua hallopeau, paznokci)
• wysiękowa
• zastrzała
• brodawkująca
• brudźcowa
• erytrodermia łuszczycowa
• krostkowica dłoni i stóp

Łuszczyca – leczenie

Leczenie zewnętrzne (złuszczające) polega głównie na stosowaniu środków miejscowych, maści, kremów (ok. 70 % chorych tak można leczyć), ma to na celu usunąć łuski, a następnie zatrzymać perforację naskórka. Najczęściej stosowane są maści salicylowe, solankowe, mocznikowe, siarkowo-salicylowe, cignolinowe, dziegcie.

Leczenie łuszczycy redukujące polega na stosowaniu: cignocalina, kortykosteroidy, witamina D3, retinoidy, dziegcie roślinne.

Leczenie ogólne stosuje się po nieudanej terapii miejscowej przy pomocy leków systemowych tzw. immunosupresja, w której jest wiele celowanych leków między innymi antybiotyki, cyklosporna A, retinoidy itd. jednak jest ono obarczone sporym ryzykiem wystąpienia objawów ubocznych (uszkodzenie nerek, wątroby, nadciśnienie tętnicze, immunosupresja szpiku).

Oprócz farmakologii stosuje się również:

• Fototerapię: naświetlanie promieniami UVA i UVB
• Fotochemioterapia
• Fotoforeza

Jako terapia wspomagająca stosuje się również środki przeciw świądowi, a także uspokajające, psychoterapie behawioralne z relaksacją, leczenie klimatyczne i sanatoryjne (kąpiele słoneczne oraz solankowe, bardzo wskazane kąpiele w Morzu Martwym).

Dodatkowe wskazania dla chorego to unikanie urazów skóry, nie zadrapywać łusek, nie szczotkować skóry głowy, nie odrywać łuszczących się fragmentów paznokci.

Dbałość o higienę ogólną przy stosowaniu do pielęgnacji skóry preparatów łagodnych, nie wysuszających.

Regularne badania kontrole u lekarza, dentysty, ginekologa, aby unikać rozwoju chorób zapalnych, nie stosować żadnych leków bez przepisu lekarza, unikać alkoholu i środków konserwujących w pożywieniu.

Prowadzenie spokojnego, higienicznego trybu życia ogranicza nasilanie objawów łuszczycy.