Choroba dwubiegunowa

Choroba afektywna dwubiegunowa objawia się zachowaniem na poziomie od euforii do apatii i odwrotnie, określana także jako zaburzenie afektywne dwubiegunowe. Bardzo charakterystyczne objawy to epizody depresji, manii/hipomanii lub epizodów mieszanych. Zwykle pomiędzy tymi epizodami występuje zachowanie normalne, bez jakichkolwiek objawów lub utrzymujących się objawów o niewielkim nasileniu. Choroba jest dość trudna do zdiagnozowania, bardzo utajona i nieraz latami pacjent cierpi na tę chorobę i nie wie, że ma taki poważny problem. Najczęściej najpierw jest okres depresji parę tygodni nawet miesięcy, potem okres manii to też potrafi trwać kilka tygodni.

Choroba afektywna dwubiegunowa najczęściej dotyka ludzi młodych, stąd często przebiega niezauważona przez samą osobę chorą, a nawet jego otoczenie. Po prostu każdy z okresów trwania choroby może traktowany jako normalne zachowanie i stąd ta podstępność choroby.

Choroba bardzo często dotyka ludzi o duszach artystycznych, którzy potrafią być bardzo aktywni zawodowo i towarzysko i parę miesięcy nieaktywni. Ponieważ często dotyka ludzi młodych, to diagnozuje się ją nawet 10 lat, ona się wymyka trochę spod kontroli zarówno osobie chorej, jak i lekarzom. Jeżeli już pacjent trafi do lekarza, najczęściej najpierw leczony jest na depresję. A najczęściej trafia do lekarza dopiero wtedy, jak nie jest w stanie sobie poradzić z jej objawami, które bardzo mocno dezorganizują wszystkie dziedziny jego życia. Tak dzieje się dlatego, że bardzo duża skłonność do nawrotów manii i apatii niesie bardzo wiele negatywnych konsekwencji we wszystkich aspektach życia chorego. Bardzo utrudnia choremu życie w rodzinie, w pracy, w społeczeństwie, może zrujnować także jego sytuację ekonomiczną. Chory może w euforii, niestety wydawać pieniądze, bez opamiętania, a w okresach depresji nie być w stanie w ogóle wyjść z domu do pracy.

Choroba dwubiegunowa jest niejednorodna, okresy depresji i manii występują na przemian w różnej kolejności i częstotliwości. Każdy przypadek jest inny, każdy chory może mówić o innej historii i o innym przebiegu choroby.

Wyróżniamy następujące podtypy zaburzeń afektywnych dwubiegunowych:

  • typ 1, w którym epizody depresyjne (jest ich dużo) rozdzielone są minimum jednym lu kilku epizodami manii;
  • typ 2, w którym epizody depresyjne są jeszcze częściej niż w typie 1 i są rozdzielone jednym lub kilkoma epizodami hipomanii;

Jest też klasyfikacja ze względu na częstość nawrotów:

  • typ rapid cycling, jeżeli liczba nawrotów różnych epizodów zaburzeń pojawia się co najmniej 4 razy w roku w ciągu roku
  • typ ultra rapid cycling- kiedy ilość epizodów jest znacznie większa, nawet kilkanaście.

Są też rozpoznawane przypadki, kiedy do zmian faz nastroju dochodzi nawet wielokrotnie w ciągu dnia.

Diagnozowana jest też:

  • choroba afektywna dwubiegunowa III typu, charakteryzuje się nawracającymi epizodami depresji, stanami manii czy hipomanii, ale nie pojawiają się one samoistnie, powstają na skutek zbyt silnego działania leków przeciwdepresyjnych
  • typ III i półmania lub hipomania i te są następstwem nadużycia alkoholu lub innych substancji chemicznych (np. narkotyków)
  • cyklotymia- to przewlekły stan gdzie naprzemiennie występuje hipomania (stany silnego pobudzenia) i depresji

W tej chorobie najważniejsze jest, aby udało się jak najszybciej postawić diagnozę i po ustaleniu rozpoznania podjąć leczenie. Leczenie przy pomocy leków normotymicznych (stabilizujących nastrój) pozwala na osiągnięcie równowagi. Leczenie tych poważnych zaburzeń psychicznych musi być dostosowane do potrzeb pacjenta i pozwala na stabilizacje nastroju. Jednym słowem w życiu pacjenta nie ma tzw. górek ani dołków, pacjent łapie równowagę, nie ma apatii i euforii.

Bardzo pomocna oprócz farmakologii jest także psychoterapia i w ten sposób pacjent może normalnie funkcjonować w społeczeństwie. Oczywiście są stany zaburzeń afektywnych dwubiegunowych na tyle poważne, że pacjent jest zagrożeniem dla samego siebie i musi być hospitalizowany (np. myśli samobójcze). Każdy przypadek osoby z podejrzeniem o zaburzenia afektywnymi dwubiegunowymi koniecznie powinna udać się do lekarza.

Duże znaczenie ma tutaj pomoc najbliższego środowiska, najbliższych osób z otoczenia chorej osoby, aby wcześnie zaobserwować niepokojące objawy, których sam chory może bardzo długo nie zauważać.